Powiat bełchatowski
Powiat bełchatowski – powiat w Polsce (województwo łódzkie), reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Siedzibą powiatu jest miasto Bełchatów. GeografiaPołożenie i obszarPowiat bełchatowski ma obszar 967,61 km²[2], w tym:
Powiat stanowi 5,31% powierzchni województwa łódzkiego. Podział administracyjnyW skład powiatu wchodzą:
HistoriaPowiat bełchatowski został powołany dnia 1 stycznia 1956 roku w województwie łódzkim, czyli 15 miesięcy po wprowadzeniu gromad w miejsce dotychczasowych gmin (29 września 1954) jako podstawowych jednostek administracyjnych PRL. Na powiat bełchatowski złożyło się 1 miasto i 21 gromad, które wyłączono z powiatu piotrkowskiego w tymże województwie[5]:
1 stycznia 1973 roku zniesiono gromady i osiedla, a w ich miejsce reaktywowano gminy. Powiat bełchatowski podzielono na 1 miasto i 6 gmin[6]: Powiat nie obejmował wówczas miasta Zelów[7] i gminy Zelów, które należały do powiatu łaskiego ani gminy Rusiec, którą powołano w powiecie pajęczańskim (obie w woj. łódzkim)[6]. Objął natomiast gminę Szczerców, należącą do 1954 roku do powiatu łaskiego. Po reformie administracyjnej obowiązującej od 1 czerwca 1975 roku terytorium zniesionego powiatu bełchatowskiego włączono do nowo utworzonego województwa piotrkowskiego[8]. 1 lutego 1977 roku zniesiono gminę Grocholice, której większość obszaru włączono do gminy Bełchatów[9] oraz fragmentarycznie do miasta Bełchatowa (Grocholice i Zamoście), do którego równocześnie przyłączono także część obszaru gminy Bełchatów (m.in. Bińków i Politanice)[10]. 1 października 1982 roku z gminy Drużbice wyłączono sołectwo Ostoja i włączono je do gminy Zelów[11]. 1 stycznia 1988 roku do Bełchatowa przyłączono część wsi Ludwików, Zdzieszulice Dolne i Zdzieszulice Górne z gminy Bełchatów[12]. 27 listopada 1996 roku miasto Bełchatów zostało określone jako gmina miejska[13]. 1 października 1998 roku z gminy Drużbice wyłączono wieś Świerczyna oraz osadę Kociołki-Las, włączając je do gminy Dłutów[14]. Wraz z reformą administracyjną z 1999 roku w nowym województwie łódzkim przywrócono powiat bełchatowski[15]. W porównaniu z obszarem z 1975 roku powiat został zwiększony o gminy Rusiec (jedyna gmina powiatu która należała do województwa sieradzkiego) i Zelów. Gminy Grocholice nie odtworzono. W porównaniu z obszarem z 1956 roku jedynie obszar dawnej gromady Ruszczyn leży obecnie na terenie powiatu radomszczańskiego – pozostałe są ponownie w powiecie bełchatowskim. DemografiaLiczba ludności (dane z 31 grudnia 2023[1]):
Warunki przyrodniczeNajwiększymi rzekami przepływającymi przez powiat bełchatowski są Widawka, Grabia, Pilsia. Starostowie bełchatowscy
Sąsiednie powiatyPowiaty sąsiadujące to:
TransportPowiat bełchatowski leży na skrzyżowaniu szlaków drogowych i kolejowych w relacji północ – południe i wschód – zachód. Przez obszar powiatu przebiegają drogi krajowe i wojewódzkie. Drogi krajowe: 74 - Wieluń – Kielce. Drogi wojewódzkie: 473 relacji Balin – Łask – Wadlew – Piotrków Tryb, 476 relacji Nowy Świat – Helenów, 480 relacji Sieradz – Widawa – Szczerców, 483 relacji Łask – Szczerców – Gmina Nowa Brzeźnica – Częstochowa, 484 relacji Buczek – Zelów – Bełchatów – Kamieńsk, 485 relacji Pabianice – Wadlew – Bełchatów[16]. UwagiPrzypisy
|