Teizm (gr. θεoς „bóg”) – wiara w istnienie Boga, bogów lub bogiń, którzy są osobami ingerującymi w losy świata lub jest on ich dziełem; czuwającymi nad biegiem wydarzeń lub podtrzymującymi świat w istnieniu oraz pogląd[1]filozoficzno-religijny[2] głoszący, że tacy bogowie istnieją; wiara w Boga lub bogów bez odrzucania objawienia, co jest charakterystyczne dla deizmu[3][4].
Antonimem pojęcia "teizm" jest "ateizm", czyli zaprzeczenie istnienia Boga lub bogów[1].
Wyróżnia się trzy zasadnicze nurty poglądowe dotyczące istnienia Boga:
teizm – wiara lub opinia, że istnieje Bóg lub bogowie
ateizm – odrzucenie twierdzenia, że istnieje Bóg lub bogowie.
agnostycyzm – opinia, że obecnie nie można jednoznacznie wskazać, czy Bóg lub bogowie istnieją, czy nie[5].
Klasyfikacja teizmu
Podkategoriami teizmu są:
politeizm – pogląd, że istnieje wielu bogów lub bogiń
monolatria – wiara w wielu bogów, ale kult obejmuje tylko jednego z nich
katenoteizm – specyficzny rodzaj monolatrii, w której główne bóstwo jest czczone w danym czasie
animalizm – wiara w bogów mających sylwetkę zwierząt
monoteizm – pogląd, że istnieje tylko jeden Bóg; jest standardową praktyką używanie słowa Bóg wielką literą, gdy odnosimy się do Boga monoteistycznych systemów wierzeń
deizm – wiara w Boga, który nie ingeruje w losy świata
Stany przejściowe między monoteizmem a politeizmem:
henoteizm – wiara w wielu bogów, z których jeden jest najwyższym bóstwem
Argumenty teistów
Uzasadnienie dla istnienia Boga przedstawiali przeważnie zwolennicy monoteistycznych religii. Do najczęstszych argumentów na rzecz wyboru teizmu należą: