|
Kortenaken
Kortenaken is een plaats en gemeente in het Hageland (arrondissement Leuven, Vlaams-Brabant, België). De landelijke gemeente bestaat uit 5 deelgemeenten en één gehucht. In totaal zijn er 7 dorpskernen, omdat de deelgemeente Kersbeek-Miskom uit twee kerkdorpen bestaat. In het brede valleigebied van de Velpe vormen de boomgaarden een vertrouwd beeld. Daarnaast is de gemeente ook een agrarisch lappendeken: uitgestrekte akkers en weilanden komen veelvuldig voor. Kortenaken leeft van veeteelt, land- en tuinbouw. Echte dorpskernen vindt men er niet. Het is een grote lintbebouwing van kern naar kern met daarachter een agrarisch geheel. Kortenaken is de derde grootste perengemeente van België en om die reden komen er elk jaar vele seizoensarbeiders om vooral peren te plukken/sorteren en teneinde de bomen te snoeien.[bron?] Het grote merendeel van de werkende inwoners zijn pendelaars die hun inkomen moeten zoeken buiten de gemeente. De gemeente telt ruim 7.500 inwoners. GeschiedenisOnder het ancien régime was Kortenaken een zelfstandige heerlijkheid. Juridisch viel het onder de meierij van Halen, in het kwartier van Leuven van het hertogdom Brabant. Na de Franse invasie werd het dorp (toen als Cortenaeken aangeduid) als gemeente ingedeeld bij het kanton Scherpenheuvel van het Dijledepartement.[1] De gemeente Kortenaken behield haar vorm zoals die toen vastgelegd werd tot de gemeentefusies van 1977. GeografieKernenNaast Kortenaken zelf bestaat de gemeente nog uit de deelgemeenten Hoeleden, Kersbeek-Miskom, Ransberg en Waanrode. Ook het gehucht Stok dat tot 1977 bij Sint-Margriete-Houtem en Bunsbeek behoorde, maakt sindsdien deel uit van Kortenaken. Tabel
Bezienswaardigheden Zie Lijst van onroerend erfgoed in Kortenaken voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Natuur en landschapKortenaken ligt op een hoogte van 30-75 meter. Het ligt aan de Velp. De belangrijkste natuurgebieden zijn:
DemografieDemografische evolutie deelgemeente voor de fusie
Demografische ontwikkeling van de fusiegemeenteAlle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977. 
PolitiekStructuurCollege van burgemeester en schepenen
Herschikkingen
Herschikkingen
GemeenteraadLegislatuur 2019-2024
GeschiedenisBurgemeesters
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976Na de gemeentefusies van 1976 werd de toenmalige CVP de grootste partij (en vooral sterk in Kortenaken) de grootste partij. Toch werd ze naar de oppositie verwezen omdat de lijst Gemeentebelangen onder leiding van Leon Schots een coalitie aangingen met de socialisten en zo een meerderheid haalden in de gemeenteraad. Leon Schots werd de eerste burgemeester van de nieuwe fusiegemeente Kortenaken. De tweede legislatuur kregen de liberalen lik op stuk. De christendemocraten van Godelieve Devos wist een coalitie te vormen met de SP en zette zo burgemeester Schots buiten spel. De liberalen van de Gemeentebelangen werden naar de oppositiebanken verwezen. Bij de eerstvolgende gemeenteraadsverkiezingen haalde de partij Gemeentebelangen echter een absolute meerderheid. Leon Schots wordt opnieuw burgemeester en bestuurde de gemeente tot zijn onverwachte overlijden in 1991. Toenmalig eerste schepen André Alles nam tijdelijk diens taken over, totdat Jos Debacker werd aangewezen als burgemeester. De daaropvolgende gemeenteraadsverkiezingen, zonder kopman Schots, speelden de liberalen hun absolute meerderheid weer kwijt. Opnieuw werd een coalitie aangegaan met de socialisten. Jos Debacker werd burgemeester. Rond de eeuwwisseling schoven de liberalen een nieuw gezicht naar voor. Patrick Vandijck werd lijsttrekker. De VLD werd opnieuw de grootste partij. Origineel werd een coalitie gesloten tussen CVP en VLD. CVP-boegbeeld Stefaan Devos zou eerste schepen worden onder de nieuwe burgemeester Vandijck. Dit akkoord werd echter tijdens de installatievergadering van de nieuwe gemeenteraad verbroken en de liberalen gingen met de SP in zee. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 gingen zowel CD&V als VLD wat achteruit. De sp.a kreeg er twee zetels bij en vormde samen met CD&V een nieuwe meerderheid. Stefaan Devos droeg voortaan de sjerp. Opnieuw 6 jaar later kwam er een nieuwe speler op het kiesterrein: N-VA ging verder op eigen kracht na het succes op nationaal niveau. Ze behaalden uit het niets drie zetels. CD&V hield stand, Open VLD-GBL en sp.a verloren respectievelijk 1 en 2 zetels. De CD&V-sp.a coalitie had geen meerderheid meer. De Vlaams-nationalisten vormden samen met Open VLD-GBL een nieuwe schepencollege. In 2018 won Open VLD opnieuw een zetel, CD&V en N-VA hielden stand en sp.a ging opnieuw een zetel achteruit. Hoewel de uittredende Open VLD-N-VA meerderheid nog een zetel won, beslissen de Vlaams nationalisten in zee te gaan met CD&V en sp.a. Stefaan Devos wordt burgemeester in 2019, Kristof Mollu neemt over in 2022.
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen. CultuurMuziek
Beeldende kunst
Literatuur
EconomieLandbouw en fruitteeltDe grootste inkomsten van de landbouwers en fruittelers worden in hoofdzaak vertegenwoordigd door de fruitteelt. Bij de fruittelers vormen vooral de peren, waaronder hoofdzakelijk de Conference peer, het zwaartepunt. De landbouwers wisselen jaarlijks van gewassen op hun percelen. Vooral graangewassen, suikerbieten, aardappelen en maïs zijn op de velden te vinden. Vele vee- en landboeren waren generaties lang in de gemeente gevestigd. De dag van vandaag zijn er nog enkelingen over die op middelgrote of grote schaal de bedrijven uitbaten. Elk jaar worden de eerder kleine akkers ingezaaid met graan, maïs, bieten en aardappelen. Er zijn ook veel groene weilanden en grote boomgaarden, want Kortenaken staat bekend als de derde grootste perengemeente van België. Vanuit de lucht gezien is de gemeente dan ook een agrarisch lappendeken. BedrijvenKortenaken telt slechts een fabriek: Bovin Beton. De onderneming handelt, zoals de naam doet vermoeden, in betonproducten. Het bedrijf is bij gemeenten en steden hoofdzakelijk gekend om haar rioleringsbuizen die worden gebruikt bij allerhande grote openbare werken in België. Daarnaast is Bovin in de streek rond Kortenaken ook gekend voor het maken van straatklinkers, grafzerken en andere op maat gemaakte betonfabricaties. Anno 2015 is het gemeentebestuur op zoek naar een locatie om een kleine KMO-zone in te planten in de gemeente. Zo hoopt het lokale ondernemers in de gemeente te houden en werkgelegenheid te creëren in eigen streek. Deze plannen zijn nog in ontwerpfase, op de uitvoering staat nog geen definitieve termijn. OnderwijsGemeentelijk onderwijsOp het grondgebied van de gemeente is er slechts één gemeenteschool aanwezig: de gemeentelijke kleuterschool 'De Vlindertuin' in Kersbeek. De school bevindt zich in het dorpscentrum, vlak bij de kerk. Met slechts 20 tot 30 kleuters verdeeld over drie klassen is het een echte dorpsschool. In het gebouw, dat grondig werd gerenoveerd in de jaren 90, bevond zich vroeger de jongensschool van het katholieke onderwijsnet. Katholiek onderwijsVan de vier andere scholen in de gemeente die horen tot het katholiek onderwijsnet, zijn er drie basisscholen (kleuter- en lager onderwijs) en één die enkel kleuteronderwijs aanbiedt. Het gaat om volgende scholen:
Nabijgelegen kernenGeetbets, Ransberg, Miskom, Waanrode, Loksbergen Externe linksBronnen, noten en/of referenties
 Zie de categorie Kortenaken van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
  ·  ·   .svg){kind=small} · · 
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
