Janusz Ziółkowski

Janusz Ziółkowski
Data i miejsce urodzenia	6 kwietnia 1924 ; Sosnowiec
Data i miejsce śmierci	5 kwietnia 2000 ; Poznań
	Profesor nauk fizycznych
	Specjalność: socjologia miasta
Alma Mater	Uniwersytet Poznański
Doktorat	1955 – nauk prawnych ; Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Habilitacja	1957 – nauk humanistycznych ; Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Profesura	1972
	Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
	Rektor
Uczelnia	Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Okres spraw.	1981–1982
Poprzednik	Benon Miśkiewicz
Następca	Zbigniew Radwański
	Szef Kancelarii Prezydenta RP
Okres spraw.	1991–1995
Poprzednik	Jarosław Kaczyński
Następca	Tomasz Kwiatkowski
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Janusz Aleksander Ziółkowski (ur. 6 kwietnia 1924 w Sosnowcu, zm. 5 kwietnia 2000 w Poznaniu^[1]) – polski socjolog, profesor nauk humanistycznych^[2], działacz społeczny, senator I kadencji, w latach 1992–1995 szef Kancelarii Prezydenta RP.

Życiorys

W latach 1936–1939 uczył się w Liceum Ogólnokształcącym im. Bolesława Prusa w Sosnowcu. Maturę zdał wiosną 1945 w IV Liceum Ogólnokształcącym im. Stanisława Staszica w Sosnowcu^[3]. Był absolwentem Uniwersytetu Poznańskiego oraz London School of Economics and Political Science. Po II wojnie światowej rozpoczął pracę w Miejskiej Radzie Narodowej w Poznaniu.

W 1956 został adiunktem na Wydziale Filozoficzno-Historycznym UAM. W 1972 uzyskał tytuł profesora nauk humanistycznych^[4]. Pracował na placówkach UNESCO w Nowym Delhi i Paryżu, w Radzie Europy. W 1981 został demokratycznie wybrany na rektora Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu^[5], jednak już w następnym roku został usunięty z tego stanowiska przez ówczesne władze komunistyczne.

W 1989 brał po stronie „Solidarności” udział w obradach Okrągłego Stołu w podzespole do spraw nauki, oświaty i postępu technicznego. Był członkiem Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie. W wyborach parlamentarnych został senatorem I kadencji z ramienia KO^[6]. Zasiadał w Obywatelskim Klubie Parlamentarnym. W latach 1991–1992 był sekretarzem stanu do spraw stosunków międzynarodowych w Urzędzie Rady Ministrów^[2] (poprzednik KPRM), od 1 listopada 1991 był p.o. szefa Kancelarii Prezydenta, a od 17 marca 1992 do 11 maja 1995 szefem tego urzędu.

Zmarł 5 kwietnia 2000 w Poznaniu, gdzie został pochowany na cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan.

Publikacje

Janusz Ziółkowski był autorem około 130 prac naukowych z dziedzin takich jak socjologia miasta, rozwój gospodarczy, religia, demografia. Opublikował m.in.:

Sosnowiec – drogi i czynniki rozwoju miasta przemysłowego (1960),
Urbanizacja, miasto, osiedle (1965),
Poznań – społeczno-przestrzenne skutki industrializacji (red.; 1967),
Socjologia i planowanie społeczne (red.; 1972),
Czym jest dla Ciebie miasto Poznań? (red.; 1984).

Odznaczenia i wyróżnienia

Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (1995)^[7]
Komandor Legii Honorowej (Francja)^[8]
Krzyż Wielki Orderu Zasługi RFN (Niemcy)^[8]
Tytuł honorowego obywatela Poznania (1993)^[9] i Sosnowca (1992)^[10]

Upamiętnienie

W 2013 jego imieniem nazwano skwer u zbiegu ulic Marcelińskiej, Grochowskiej i Rycerskiej w Poznaniu na Grunwaldzie^[11], a w 2014 na skwerze odsłonięto upamiętniający go obelisk z piaskowca autorstwa profesor Hanny Ograbisz-Krawiec^[12].

Życie prywatne

Mąż Hanny z domu Matuszewskiej, ojciec pięciorga dzieci, w tym Adama i Marka Ziółkowskiego.

Przypisy

↑ Profesor Ziółkowski nie żyje. polskalokalna.pl, 2000-04-05. [dostęp 2012-06-02].
↑ ^a ^b Gabriel Mérétik (red.): Wykaz 2000 osób sprawujących władzę w RP. Warszawa: Wydawnictwo Wiejska, 1994, s. 13.
↑ Absolwenci z tytułem profesorskim i innymi tytułami naukowymi IV Liceum Ogólnokształcącym im. Stanisława Staszica w Sosnowcu. staszic.edu.pl. [dostęp 2012-06-02].
↑ Prof. dr hab. Janusz Ziółkowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2012-06-02] .
↑ Poczet Rektorów 1919–2008: Janusz Ziółkowski. amu.edu.pl. [dostęp 2016-06-04].
↑ Informacje na stronie Senatu. [dostęp 2012-06-02].
↑ M.P. z 1996 r. nr 13, poz. 176
↑ ^a ^b Ziółkowski Janusz. sosnowiec.pl. [dostęp 2012-06-02].
↑ Honorowi i zasłużeni obywatele Miasta Poznania: 1993. poznan.pl. [dostęp 2013-02-17].
↑ Magdalena Bajer. Ziółkowscy. „Forum Akademickie”. Nr 11, 2002. [dostęp 2012-06-02].
↑ Ulica Żołnierzy Wyklętych i skwer prof. Janusza Ziółkowskiego. gloswielkopolski.pl, 2014-09-05. [dostęp 2016-06-04].
↑ Na Grunwaldzie odsłonięto obelisk prof. Janusza Ziółkowskiego. poznan.pl, 2014-06-26. [dostęp 2016-06-04].

Linki zewnętrzne

Poczet Rektorów 1919–2008: Janusz Ziółkowski. amu.edu.pl. [dostęp 2016-06-04].
Kolekcja: Wybitne Postacie Uniwersytetu: Prof. Janusz Ziółkowski. amu.edu.pl. [dostęp 2016-06-04].]

[1] Profesor Ziółkowski nie żyje. polskalokalna.pl, 2000-04-05. [dostęp 2012-06-02].

[Meretik-2] Gabriel Mérétik (red.): Wykaz 2000 osób sprawujących władzę w RP. Warszawa: Wydawnictwo Wiejska, 1994, s. 13.

[3] Absolwenci z tytułem profesorskim i innymi tytułami naukowymi IV Liceum Ogólnokształcącym im. Stanisława Staszica w Sosnowcu. staszic.edu.pl. [dostęp 2012-06-02].

[4] Prof. dr hab. Janusz Ziółkowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2012-06-02] .

[5] Poczet Rektorów 1919–2008: Janusz Ziółkowski. amu.edu.pl. [dostęp 2016-06-04].

[6] Informacje na stronie Senatu. [dostęp 2012-06-02].

[7] M.P. z 1996 r. nr 13, poz. 176

[odznaczenia-8] Ziółkowski Janusz. sosnowiec.pl. [dostęp 2012-06-02].

[9] Honorowi i zasłużeni obywatele Miasta Poznania: 1993. poznan.pl. [dostęp 2013-02-17].

[10] Magdalena Bajer. Ziółkowscy. „Forum Akademickie”. Nr 11, 2002. [dostęp 2012-06-02].

[11] Ulica Żołnierzy Wyklętych i skwer prof. Janusza Ziółkowskiego. gloswielkopolski.pl, 2014-09-05. [dostęp 2016-06-04].

[12] Na Grunwaldzie odsłonięto obelisk prof. Janusza Ziółkowskiego. poznan.pl, 2014-06-26. [dostęp 2016-06-04].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]