Tadeusz Lehr-Spławiński
Tadeusz Lehr-Spławiński (ur. 20 września 1891 w Krakowie, zm. 17 lutego 1965 tamże) – polski językoznawca, slawista, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego i rektor tej uczelni w latach 1938–1939 i 1945–1946, wiceprezes Komisji Intelektualistów i Działaczy Katolickich[1]. ŻyciorysUrodził się 20 września 1891 w Krakowie, w rodzinie inżyniera Edwarda Lehra i Marii ze Spławińskich. Uczęszczał do krakowskiego Gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego, w latach 1909–1915 odbywał studia z językoznawstwa, historii literatury polskiej i filologii klasycznej na UJ. Kontynuował studia w Wiedniu. W latach 1915–1918 nauczał języka polskiego w Zakopanem. W roku 1918 został docentem UJ. W roku 1922 mianowany profesorem zwyczajnym filologii słowiańskiej na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie[2]. 9 maja 1938 został wybrany rektorem Uniwersytetu Jagiellońskiego[3] (9 maja 1939 wybrany na lata akademickie 1939/1940–1940/1941). Pełnił funkcję członka Rady Przybocznej Miasta Krakowa (1939). 6 listopada 1939 został aresztowany przez hitlerowców w ramach tzw. akcji „Sonderaktion Krakau”. Zwolniony w lutym 1940, brał udział w tajnym nauczaniu. W roku 1945, po zakończeniu działań wojennych w mieście, ponownie objął funkcję rektora UJ, którą pełnił do roku 1946. Prowadził Katedrę Filologii Słowiańskiej UJ (1945–1962). Zajmował się gramatyką historyczną języków słowiańskich, historią słowiańszczyzny i etnografią, zaangażowany w prace Komitetu Słowiańskiego w Polsce. Twierdził, że praojczyzną Słowian są ziemie w dorzeczu Odry i Wisły (był zwolennikiem teorii autochtonicznego pochodzenia Słowian). Członek PAU, PAN (od 1952)[4], Instytutu Słowiańskiego w Pradze, Towarzystwa Naukowego we Lwowie. Doktor honoris causa uniwersytetów w Pradze i Sofii. Od 16 września 1919 był mężem Marii z Kopystyńskich[5] (1889–1934). Zmarł w Krakowie. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim (pas 2-płn.-5)[6]. Ordery i odznaczenia
DziełaBył encyklopedystą. Został wymieniony w gronie edytorów kilkutomowego słownika encyklopedycznego – Słownik starożytności słowiańskich wydanego w latach 60–90 XX w.[9] Napisał lub był współautorem ponad 400 prac naukowych, m.in.:
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
|