Ten artykuł należy dopracować:
Wisielec – istota demoniczna z wierzeń ludowych, najczęściej dusza człowieka powieszonego, strasząca po jego śmierci.
Zjawy wisielców rozpoznawano zwykle po pętli ze sznura, którą nosiły na szyi albo trzymały w rękach[1]. Miały języki na wierzchu i wywrócone oczy[1]. Kołysały się na sznurach, albo siedziały na belkach w stodole lub na drzewie[1]. Niejednokrotnie straszyły o północy i ściągały przechodniów[1]. Przeważnie wisielcy dawali o sobie znać długo po swojej śmierci[1]. Bywało, że pozostając niewidocznymi dzwonili łańcuchami, albo wydawali odgłosy plucia[1]. Czasami wisielec powracał na miejsce swojego zgonu, zawsze o tej samej porze dnia, siadał na ziemi i płakał[1]. Jeżeli zdarzyło się, że wyraził on jakieś życzenie, to żyjący stosowali się do jego prośby[1].
Zjawy samobójców
Samobójcza śmierć przez powieszenie była uznawana za haniebną i „bezbożną”, zawsze sprowadzającą na duszę karę piekła[2]. Zmarłej w ten sposób osoby nie można było pochować w poświęconej ziemi[2]. Samobójca ściągał na całą miejscowość nieszczęście, dlatego jego zwłoki wzbudzały wielkie obrzydzenie[2]. Każdy, kto go dotknął, uważany był za nieczystego i godnego pogardy[2]. Ściągnięciem ciała zajmowali się zawsze przyjezdni[2]. Ciało samobójcy trzeba było wyciągnąć z chałupy przeciągając je pod progiem, a następnie zakopać poza terenem wsi, np. na rozstajach dróg, pod płotem cmentarza lub podrzucić mieszkańcom sąsiedniej miejscowości[2]. Tak potraktowany zmarły nie mógł zaznać spokoju[2].
Zwyczaje
Sznur, na którym się powiesił samobójca, był bardzo pożądanym i wszechstronnym talizmanem[2]. Dzielono go na drobne kawałki[2]. Temu kto nosił fragment sznura przy sobie, przysparzał on szczęścia i zdrowia[2]. Karczmarze wrzucali go do gorzałki, aby ten, kto jej wypije, zawsze wracał po drugą kolejkę[2]. Panny na wydaniu trzymały fragmenty liny w woreczku na szyi w nadziei, że któregoś z kawalerów uchwyci i już nie puści[2].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h Barbara i Adam Podgórscy: Wielka Księga Demonów Polskich. Leksykon i antologia demonologii ludowej. Katowice: Wydawnictwo KOS, 2005, s. 515. ISBN 83-89375-40-0.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Paweł Zych, Witold Vargas: Bestiariusz słowiański. Rzecz o skrzatach, wodnikach i rusałkach. Olszanica: Wydawnictwo Bosz, 2014, s. 200. ISBN 978-83-7576-221-1.
Religia i mitologia Słowian
