Janusz Gołębiowski

Janusz Gołębiowski w latach 60.
Data i miejsce urodzenia	25 września 1928 Kielce
Data i miejsce śmierci	14 maja 2024 Warszawa
Zawód, zajęcie	nauczyciel akademicki, historyk
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Janusz Wojciech Gołębiowski (ur. 25 września 1928 w Kielcach, zm. 14 maja 2024 w Warszawie^[1]) – polski historyk, ekonomista, badacz zagadnień globalizacji, działacz komunistyczny, nauczyciel akademicki, profesor nauk politycznych.

W latach 1947–1950 studiował w Wyższej Szkole Handlu Morskiego w Sopocie^[2], gdzie następnie pracował jako wykładowca i kierownik Katedry w Zakładzie Marksizmu-Leninizmu^[3]. W 1952 ukończył studia w Szkole Głównej Planowania i Statystyki^[2]. Od 1953 do 1957 studiował w Instytucie Nauk Społecznych przy KC PZPR^[3].

W 1960 r. obronił pracę doktorską na Wydziale Historyczno-Socjologicznym Wyższej Szkoły Nauk Społecznych przy KC PZPR w Warszawie^[3]. Od 1964 r. pracował na tej uczelni jako kolejno: adiunkt, docent, profesor nadzwyczajny^[3]. W latach 1964–1965 odbył stypendium naukowe na Uniwersytecie Oksfordzkim^[3]. Był również zastępcą dyrektora działającej od 1968 do 1971 Centralnej Szkoły Partyjnej przy KC PZPR^[3]. W 1971 został także profesorem nadzwyczajnym Uniwersytetu Warszawskiego. W 1974 otrzymał tytuł naukowy profesora nauk politycznych. W latach 1974–1981 zasiadał w Senacie Uniwersytetu ONZ w Tokio^[4]. Był inspiratorem i brał udział na wniosek władz Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w usunięciu prof. Antoniego Czubińskiego z funkcji dyrektora Instytutu Historii Ruchu Robotniczego i prorektora Wyższej Szkoły Nauk Społecznych przy KC PZPR w Warszawie^[5]. Zajął następnie jego miejsce, pełniąc od 1974 do 1981 funkcje dyrektora Instytutu, a także prorektora WSNS^[3].

W 1981 r. został koordynatorem badań w dziedzinie nauk społecznych Uniwersytetu Warszawskiego. Ponadto kierował Instytutem Gospodarki Światowej Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Po 1989 r. został profesorem Wyższej Szkoły Cła i Logistyki w Warszawie. Współpracuje obecnie z Instytutem Gospodarki Światowej, Kolegium Gospodarki Światowej SGH, którego był wieloletnim przełożonym. Wykładał też na Uczelni Techniczno-Handlowej im. Heleny Chodkowskiej, Olympus Szkole Wyższej im. Romualda Kudlińskiego z siedzibą w Warszawie i Wyższej Szkole Biznesu w Dąbrowie Górniczej^[6].

Od 1947 r. należał do Polskiej Partii Robotniczej, a następnie do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej^[3]. W 1949 został członkiem Komitetu Uczelnianego PZPR w Wyższej Szkole Handlu Morskiego w Sopocie^[3], a następnie członkiem Komitetu Miejskiego w Sopocie i Komitetu Wojewódzkiego w Gdańsku^[3]. Od 1957 do 1963 był starszym instruktorem Wydziału Propagandy KC PZPR^[3]. Od 1964 do 1968 pełnił funkcję I sekretarza Komitetu Uczelnianego partii w WSNS^[3].

Zmarł 14 mają 2024 r. Został pochowany na Cmentarzu Wilanowskim^[1].

• Walka PPR o nacjonalizację przemysłu, Warszawa 1961.
• Z najnowszych dziejów Polski 1939–1947, pod red. Janusza Gołębiowskiego i Władysława Góry, Warszawa 1961.
• Nacjonalizacja przemysłu w Polsce, Warszawa 1965.
• Pierwsze lata władzy ludowej w województwie śląsko-dąbrowskim 1945–1946, Katowice 1965.
• Z dziejów Polski Ludowej: zbiór artykułów, pod red. Władysława Góry i Janusza Gołębiowskiego, Warszawa 1966.
• Problemy wojny i okupacji 1939–1944: zbiór artykułów, red. Władysław Góra, Janusz Gołębiowski, Warszawa 1969.
• Ideologia i polityka współczesnej socjaldemokracji, Warszawa 1974.
• Pierwsze lata 1945–1947, Katowice 1974.
• Współczesna socjaldemokracja: wybrane problemy ideologii i praktyki politycznej, oprac. zbiorowe pod red. Janusza W. Gołębiowskiego, Jerzego Muszyńskiego, Warszawa 1975.
• Międzynarodowy ruch robotniczy, t. 1–2, wyd. 1976 (jako redaktor).
• Polska–ZSRR: internacjonalistyczna współpraca, historia i współczesność, T. 1, kolegium red. Janusz W. Gołębiowski, Warszawa 1977.
• Polska ZSRR: internacjonalistyczna współpraca, historia i współczesność, T. 2, kolegium red. Janusz W. Gołębiowski, Warszawa 1978.
• PZPR (1948–1978), praca zbiorowa pod red. Adolfa Dobieszewskiego, Janusza W. Gołębiowskiego, Warszawa 1978.
• Ruch robotniczy w Polsce Ludowej, red. Janusz W. Gołębiowski, Władysław Góra, Warszawa 1980.

Był encyklopedystą. Został wymieniony w gronie edytorów 32-tomowej Encyklopedii. Świat w przekroju wydanej w latach 1959–1991^[7] .

• Złoty Krzyż Zasługi^[2]
• Nagroda "Trybuny Ludu" (zespołowa) dla autorów książki Ruch robotniczy w Polsce Ludowej (1975)^[8]
• Nagroda "Trybuny Ludu" (zespołowa) dla autorów i redaktorów książki Międzynarodowy ruch robotniczy (1976)^[9]
• Nagroda indywidualna Trybuny Ludu za popularyzację marksizmu-leninizmu i polityki PZPR (1978)^[10]

• Janusz Gołębiowski: Encyklopedia świat w przekroju 1979. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1979. ISSN 0137-6799.
• Prof. zw. dr hab. Janusz Gołębiowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2008-09-29] .
• Wykaz profesorów i docentów Uniwersytetu Warszawskiego. Dane biograficzne, „Roczniki Uniwersytetu Warszawskiego”, tom 10 (redaktor Ludwik Bazylow), 1971, s. 35