Ulica została wytyczona po 1263 r. wraz z rozplanowaniem lokacyjnym Nowego Miasta[3], które powstało na mocy przywileju lokacyjnego Henryka III z 9.04.1263 r.[5]. Był to jej południowy odcinek, który od 1394 r. nosił nazwę Ziegengasse – Kozia[3][4]. Począwszy już od XIII wieku i przez kolejne stulecia w rejonie tej ulicy utrzymywało się zwarte skupisko tkaczy sukienników[3]. Kolejnym etapem kształtowania układu ulic w tym rejonie było jej przedłużenie w kierunku południowym do furty Ketzerthor. Nastąpiło to do XV wieku dzięki zasypaniu kolejnych koryt rzeki Oławy. Ówcześnie ulica pełniła pomocnicze funkcje komunikacyjne. Łączyła rejon Górki Kacerskiej na południu i rejon szpitala Św. Ducha na północy[3].
Do czasu zasypania ramion bocznych Oławy i przeniesienia jej ujścia do współczesnego położenia ulica ta na obu jej krańcach łączyła się z przerzuconymi tu przeprawami. Były to mosty: Most Kacerski na południowym jej krańcu w rejonie skrzyżowania z obecną aleją Juliusza Słowackiego i Most Złoty na północnym jej krańcu, łączący tę ulicą z ulicą Św. Ducha[3][12][13][14][15].
Północna część ulicy, za ulicą Jana Ewangelisty Purkyniego, została zlikwidowana w 1964 r.[3][4][16] i przeznaczona między innymi na teren szkoły. Jej projekt powstał w 1962 r., a jego autorami byli wrocławscy architekci: A. i J. Tarnowscy. Placówka została uroczyście otwarta 22.10.1966 r. Ówcześnie była to szkoła podstawowa nr 104 imienia Marii Konopnickiej[4].
Ziegengasse (Kozia), odcinek południowy od 1394 r.[3][4]; od XV wieku „plac na Nowym Mieście blisko bramy Kacerskiej”[4]; później Nowomiejsko-kościelna[4]
Thalgasse (Dolinna), odcinek północny od XVII wieku – nazwę przekręcano na Thalergasse (Talarowa)[3]; Dolna[4]
Kirchstrasse (Kościelna), połączone odcinki północny i południowy, od 1824 r. do 1945 r.[3][4][16]
Nazwa ulicy Kirchstrasse nawiązywała do jej przebiegu przy kościele św. Bernardyna[3][16]. Współczesna nazwa ulicy została nadana przez Zarząd Miejski i ogłoszona w okólniku nr 97 z 31.11.1945 r.[1] i nawiązuje do istniejącego tu zespołu zabudowy klasztoru bernardynów[3].
Zachodnia strona ulicy zabudowana jest jedynie na swoich krańcach. W południowej części położony jest budynek dawnej Królewskiej Intendentury Wojskowa, później budynek Zakładu Opieki Zdrowotnej. Za tym budynkiem w kierunku północnym leży niezabudowany obszar, a przy ulicy Jana Ewangelisty Purkyniego 5 położony jest powojenny budynek biurowy. Cały ten obszar przeznaczono w podstawowym zakresie pod usługi, w tym między innymi kulturę i naukę, z dopuszczeniem w ograniczonym zakresie mieszkalnictwa[25] oraz z zachowaniem ochrony budynku wpisanego do gminnej ewidencji zabytków przy placu Dominikańskim 6[26].
Po stronie wschodniej na południu rozciąga się niewielki pas Parku Juliusza Słowackiego[27], jednakże przeznaczony pod zabudowę dla potrzeb obiektu kultury i usług towarzyszących[28]. Za nim położona jest zabudowa dawnego klasztoru i kościoła stanowiących zespół pobernardyński obecnie użytkowana na potrzeby Muzeum Architektury[3][7]. Na północ od tej zabudowy w kwartale pomiędzy ulicą Bernardyńską, Jana Ewangelisty Purkyniego, św. Jana Kapistrana oraz ulicy Styki i Kossaka rozciąga się nienazwany plac o powierzchni 5249 m²[29]. Był on w pewnych okresach czasu użytkowany częściowo na parking, a obecnie stanowi Zieleniec przy Purkyniego[27]. Obecnie część tego terenu przeznaczona jest na utworzenie ciągu pieszo-rowerowego[22], a część pod zabudowę dla potrzeb usług kultury i usług towarzyszących[30].
Na południe od ulicy, za jezdnią Placu Dominikańskiego, w obrębie Zieleńca przy Baseti[27], leżą relikty dawnej bastei obronnej, tzw. Basteja Hioba[8], a za nią Galeria Dominikańska[31]. Na północ od ulicy za ulicą Jana Ewangelisty Purkyniego znajduje się teren szkoły położonej przy ulicy Wincentego Kraińskiego 1 (w różnych okresach była to szkoła podstawowa – nr 104 imienia Marii Konopnickiej, nr 29 imienia Konstytucji 3 Maja, lub gimnazjum – nr 29)[32].
Obszar, na którym położona jest ulica Bernardyńska, podlega ochronie w ramach zespołu urbanistycznego Starego Miasta z XIII–XIX wieku, wpisanego do rejestru zabytków pod nr. rej.: 196 z 15.02.1962 oraz A/1580/212 z 12.05.1967 r.[35][36]. Inną formą ochrony tych obszarów jest ustanowienie historycznego centrum miasta, w nieco szerszym obszarowo zakresie niż wyżej wskazany zespół urbanistyczny, jako pomnik historii[37][38]. Samo miasto włączyło ten obszar jako cenny i wymagający ochrony do Parku Kulturowego "Stare Miasto", który zakłada ochronę krajobrazu kulturowego oraz uporządkowanie, zachowanie i właściwe kształtowanie krajobrazu kulturowego oraz historycznego charakteru najstarszej części miasta[39].
Przy ulicy i w najbliższym sąsiedztwie znajdują się następujące zabytki:
lata 1463-1502, lata 1609-1619, 1628 r. pożar, odbudowa do 1634 r., lata 1702-1704 przebudowa, lata 1899-1901 renowacja, zniszczony w 1945 r., lata 1956-1965 odbudowa A/1298/16[8][41][42] z dnia 28.11.1947 r.[42] i z dnia 23.10.1961 r.[8][41][42]
około 1500 r., 1628 r. pożar, odbudowa do 1634 r., 1782 r., 1827 r. rozbudowa, 1907 r. renowacja, lata 1871-1872 rozbudowa, 1945 r. zniszczony, lata 1956-1974 odbudowa A/1299/17[8][42][43] z dnia 8.11.1958 r.[42] i z dnia 23.10.1961 r.[8][42][43]
lata 20. XIX wieku, lata 1878-1884, po 1945 r. gez, mpzp[8][44]
zamknięcie południowej osi widokowej
Basteja obronna, tzw. Basteja Hioba aleja Juliusza Słowackiego[8][45][46]
wzmiankowana 1486 r. (basteja), 1588 r. (przebudowa i rozbudowa – bastion), 1807 r. (zburzona część nadziemna), połowa XIX wieku - budynek mieszkalny; 1926 r. (częściowa adaptacjakazamat na piwiarnięDominikanenkeller, 1967 r.) koniec XV wieku, XX wiek[46] A/2780/250 z dnia 17.04.1967 r.[8][45][46]
System Informacji Przestrzennej Wrocławia, Wrocław: Dział Systemu Informacji Przestrzennej Biura Rozwoju Wrocławia, 2019 [dostęp 2019-06-06](pol.).strona główna serwisu
Wykaz dróg przebiegających przez miasto Wrocław, „ZDiUM/Infrastruktura/Ulice Wykaz dróg w zarządzie ZDiUM”, Ewa Iwanska, sporządziła ZDJOGA/NOXE/, Zarząd Dróg i Utrzymania Miasta, Wrocław, 7 maja 2019 [dostęp 2019-05-31](pol.).
.jpg)
_Fotopolska_392818.jpg)
.jpg)
