|
Ulica Franciszkańska we Wrocławiu
Przebieg i zagospodarowanie            Solpol  .jpg)  Kościół       Ulica Franciszkańska – ulica położona we Wrocławiu na Starym Mieście[1][2][3]. Łączy ulicę św. Doroty z ulicą Świdnicką[1][4][3]. Ma 88 m długości[1]. Pierzeję południową ulicy tworzy zabytkowy Kościół św. Stanisława, św. Doroty i św. Wacława we Wrocławiu. Przy skrzyżowaniu z ulicą Świdnicką w pierzei północnej znajduje się budynek domu handlowego Solpol. HistoriaW miejscu, w którym stoi współcześnie Kościół św. Stanisława, św. Doroty i św. Wacława, położona była prywata, duża posesja, z dziedzińcem (plac Franciszkański) przy ulicy Świdnickiej 20[3][5]. Po 1351 r. wzniesiono w tym miejscu klasztor Augustianów eremitów wraz z kościołem, ufundowanym przez cesarza Karola IV[3][6][7] (który w 1612 r. przeszedł we władanie franciszkanów, minorytów[5]). Wytyczono wówczas, wraz z pierwszym rozplanowaniem tej części Starego Miasta, ulicę zapewniającą komunikację klasztoru i kościoła z ulicą Świdnicką. Istnieją przesłanki do przypuszczenia, że ulica została wybrukowana już w 1355 r. Natomiast pierwsze wzmianki o ulicy jako położonej koło kościoła św. Doroty pochodzą z 1403 r.[3]. Krzyżująca się z ulicą Franciszkańską ulica św. Doroty łączyła ówcześnie plac i kościół z Rynkiem[8]. Podczas działań wojennych prowadzonych w czasie oblężenia Wrocławia w 1945 r. znaczna część zabudowy uległa zniszczeniu lub uszkodzeniu skutkującym powojenną rozbiórką pozostałych ruin[7]. W przypadku ulicy Franciszkańskiej obszar po północnej jest stronie pozostawał niezabudowany od lat 50. XX wieku. W 1993 r. zbudowano na rogu ulicy Świdnickiej i Franciszkańskiej pierwszy z domów handlowych Solpol, który przylegał do historycznego domu handlowego M. Gerstel. Głównym projektantem był Wojciech Jarząbek, współpracujący przy tym projekcie z Pawłem Jaszczukiem i Janem Matkowskim, a projekt konstrukcji szkieletowej powstał w studiu Ar-5. Ocenia się postmodernistyczną architekturę obiektu jako oryginalną ale i kontrowersyjną, szczególnie w kontekście przyległej zabudowy historycznej. Były także podejmowane postulaty i działania zmierzające do ochrony budynku poprzez jego wpisanie do rejestru zabytków[7][9][10]. Oficjalne otwarcie nastąpiło 6 grudnia 1993 r.[10] NazwyW swojej historii ulica nosiła następujące nazwy:
Wcześniejsza nazwa ulicy An der Dorotheengasse / An der Dorotheenkirche nawiązuje podobnie jak ulicy św. Doroty – Dorotheengassee, do położone tu kościoła pw. św Doroty[11][3][12]. Współczesna nazwa ulicy została nadana przez Zarząd Miejski i ogłoszona w okólniku nr 94 z 20.12.1945 r.[1] Układ drogowyDo ulicy przypisana jest droga gminna numer 106569D o długości 88 m[1] klasy dojazdowej[13] położona na działce o powierzchni 548 m2[1][14]. Ulica biegnie od ulicy św. Doroty do ulicy Świdnickiej[1][4]. Częściowo objęta jest strefą ograniczenia prędkości 30 km/h, a w rejonie skrzyżowania z ulicą św. Doroty i dalej wraz z placem Franciszkańskim strefą zamieszkania o ograniczeniu prędkości 20 km/h[15]. Ulice powiązane z ulicą Franciszkańską:
Zabudowa i zagospodarowaniePołudniowa strona ulicy w całości zajęta jest przez zabytkowy kościół[4][19]. Północna strona pozostaje niezabudowana, z wyłączeniem działki przy skrzyżowaniu z ulicą Świdnicką, gdzie posadowiono dom handlowy Solpol 1[4][7][9][10]. Ulica położona jest w obszarze znajdującym się na wysokości bezwzględnej pomiędzy 118 a 119 m n.p.m.[20]. Jest on objęty rejonem statystycznym nr 933200, w którym gęstość zaludnienia wynosiła 1472 osób/km² przy 195 osobach zameldowanych (według stanu na dzień 31.12.2018 r.)[21]. Ochrona i zabytkiObszar, na którym położona jest ulica Franciszkańska, podlega ochronie w ramach zespołu urbanistycznego Starego Miasta z XIII–XIX wieku, wpisanego do rejestru zabytków pod nr. rej.: 196 z 15.02.1962 oraz A/1580/212 z 12.05.1967 r.[22][23]. Inną formą ochrony tych obszarów jest ustanowienie historycznego centrum miasta, w nieco szerszym obszarowo zakresie niż wyżej wskazany zespół urbanistyczny, jako pomnik historii[24][25]. Samo miasto włączyło ten obszar jako cenny i wymagający ochrony do Parku Kulturowego "Stare Miasto", który zakłada ochronę krajobrazu kulturowego oraz uporządkowanie, zachowanie i właściwe kształtowanie krajobrazu kulturowego oraz historycznego charakteru najstarszej części miasta[26]. Przy ulicy i w najbliższym sąsiedztwie znajdują się następujące zabytki:
Zobacz teżUwagi
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
