|
Ulica Krawiecka we Wrocławiu
  Ulica Krawiecka – ulica położona we Wrocławiu na Starym Mieście. Biegnie od ulicy Wita Stwosza do ulicy Oławskiej[a][1][2][3], z którą nie ma jednak połączenia drogowego, a jedynie przejście piesze. Ulica ma 146 m długości[1]. HistoriaNajstarszy zapis jaki zachował się o tej ulicy pochodzi z 1367 roku, a nazwa pojawia się w zapisach z 1370 roku. W tamtym okresie znajdowało się w tych okolicach skupisko pośledniejszych krawców zajmujących się naprawą starej odzieży, głównie płaszczy, i handlem taką odzieżą. Z zachowanych ksiąg podatkowych wynika jednak, że rzemiosło to znika z tej ulicy już przed 1403 rokiem[2][3]. Ówcześnie ulica należała do strefy marginalnej XIII-wiecznego miasta lokacyjnego. W późniejszym okresie pierzeja zachodnia obejmowała działki przynależne do parceli sąsiednich ulic. Pierzeja wschodnia obejmowała rozdrobnioną zabudowę, w tym między innymi żeńskie konwenty mieszczańskie[3]. Ulica zachowała swój bieg w niezmienionej formie od średniowiecza w części północnej. W części południowej zaś ulica istniała w swoim biegu do zakończenia II wojny światowej. Tu ulica Krawiecka łączyła się nie bezpośrednio z ulicą Oławską lecz z dwoma zaułkami, obecnie nieistniejącymi. Pierwszy z nich – Zaułek Niski – do którego z ulicy można było się dostać poprzez Bramę Krawiecką. Drugi Zaułek Winogronowy, do którego można było się dostać Furtą Płaszczarzy, prowadził od ulicy Krawieckiej do ulicy Oławskiej[2][3][4][5]. Przed II wojną światową przy ulicy oprócz domów znajdował się: wybudowany w 1840 roku Hotel „Deutsches Haus”, oraz wzniesiony przy nim w 1903/1904 roku, oba budynki powstały w miejscu kamienic: nr 23 – Pod Białym Bocianem i nr 22 Pod Złotym Słońcem[b][6][7] oraz wybudowany w latach 1884-1887/1888 pseudobarokowy (styl renesansu włoskiego) gmach Poczty Głównej[2][3][4][5][6][8]. Podczas działań wojennych w czasie oblężenia Wrocławia w 1945 roku rejon pobliskiego placu Dominikańskiego został podpalony i wyburzony przez hitlerowców. W wyniku tego także zabudowa przy ulicy Krawieckiej uległa w ten sposób zniszczeniu[2][4][5]. Zniszczenia wojenne spowodowane były także bombardowaniami[2][9]. Po wojnie ruiny zostały rozebrane, a układ ulic i zaułków zmieniony. W 1956 roku rozebrano pozostałości gmachu poczty. W 1967 roku wzdłuż zachodniej pierzei ulicy zbudowano 4 piętrowy, wieloklatkowy budynek mieszkalny spółdzielni „Świt”[c]. Wschodnia pierzeja od czasu powojennego odgruzowania tego rejonu do końca XX wieku pozostawała w całym kwartale niezabudowana[2]. W tym czasie – do 1993 roku – budynek hotelu służył jako dom studencki i hotel asystencki Politechniki Wrocławskiej[7]. Począwszy od 2006 roku, przez 3 lata, trwała budowa kompleksu Justin Center przy ulicy Krawieckiej 1-3, według projektu pracowni ARCH-E Biuro projektowe. Inwestycja obejmowała w kwartał ulic: Krawiecka, Wita Stwosza, błogosławionego Czesława i Oławska. Budowę zakończono w styczniu 2009 roku. Powstał tu kompleks zabudowy mieszkaniowej, hotelowej, biurowo-usługowej, z lokalami handlowymi i parkingiem[10]. Kolejne przeobrażenia przy tej ulicy obejmowały budowę przy Krawieckiej 6-8, w ramach której powstał biurowiec Akme. Budowa rozpoczęła się w październiku 2011 roku, a zakończyła 18 miesięcy później w kwietniu 2013 roku[11]. NazwyW swojej historii ulica nosiła następujące nazwy własne:
Nazwa Mäntlergasse nawiązywała do cechu krawców, bowiem z języka niemieckiego bazowe słowo Mäntler oznacza płaszczownika, czyli wytwórcę płaszczy[2][3][12]. Nazwa „Staropłaszczarska” odnosiła się do faktu, że dominowali pośledni krawcy specjalizujący się w naprawie strych ubrań i handlu nimi[2][3]. Późniejsza polska nazwa już wprost odnosi się do krawiectwa[12]. Nazwa ta została nadana przez Zarząd Miejski i ogłoszona w okólniku nr 97 z 31.11.1945 r.[1]. Układ drogowyDo ulicy przypisana jest droga gminna o długości 146 m[1], klasy dojazdowej[13]. Ulice powiązane z ulicą Krawiecką:
W końcowym odcinku ulicy przechodzi ona w deptak pod współczesnym budynkiem, za którym łączy się z deptakiem ulicy Oławskiej[19]. Przewidziano także połączenie piesze w kierunku zachodnim z ulicą Kaznodziejską[16], w miejscu tak zwanego Dużego Przejazdu[17]. Zabudowa i zagospodarowanieUlica otoczona jest współczesną zabudową, zarówno w pierzei zachodniej jak i wschodniej, z wyjątkiem budynku narożnym przy skrzyżowaniu z ulicą Wiata Stwosza, w którym mieści się hotel[b][20]. Obie pierzeje rozdziela pas drogowy ulicy o szerokości około 11 m[21]. Cała pierzeja wschodnia to kompleks Justin Center, obejmujący zabudowę biurowo-usługową, hotelową, z lokalami handlowymi i parkingiem oraz lokalami mieszkalnymi[d] w kwartale ulic: Krawieckiej, Wita Stwosza, błogosławionego Czesława i Oławskiej, z powierzchnią zabudowy 5.174 m²[10][20][22]. Kompleks ten obejmuje również zamykający pierzeję północną ulicy Oławskiej łącznik, z przejściem pod budynkiem od ulicy Krawieckiej do deptaku w ulicy Oławskiej[19][20]. Całość ma około 30.000 m²[10][20]. W pierzei zachodniej na południe od hotelu usytuowano zabudowę mieszkalną z XX wieku i współczesną zabudowę mieszkalną z lokalami biurowymi i handlowymi w parterze i na I piętrze[c], z przerwą w tej zabudowie pomiędzy budynkiem przy ulicy Krawieckiej 6, a budynkiem przy ulicy Oławskiej 28[20][23], z możliwością jej zabudowy[23]. Zabudowa ta obejmuje między innymi Biurowiec Akme, o powierzchni użytkowej 3.250 m², w tym: 2.000 m² powierzchni mieszkań, 450 m² powierzchni biurowej i 800 m² powierzchni handlowo-usługowej, przy 870 m² powierzchni zabudowy[11]. Ochrona i zabytkiObszar, na którym położona jest ulica Krawiecka podlega ochronie w ramach zespołu urbanistycznego Starego Miasta z XIII-XIX wieku, wpisanego do rejestru zabytków pod nr rej.: 196 z 15.02.1962 oraz A/1580/212 z 12.05.1967[24][25]. Inną formą ochrony tych obszarów jest ustanowienie historycznego centrum miasta, w nieco szerszym obszarowo zakresie niż wyżej wskazany zespół urbanistyczny, jako pomnik historii[26][27]. Samo miasto włączyło ten obszar jako cenny i wymagający ochrony do Parku Kulturowego "Stare Miasto", który zakłada ochronę krajobrazu kulturowego oraz uporządkowanie, zachowanie i właściwe kształtowanie krajobrazu kulturowego oraz historycznego charakteru najstarszej części miasta[28]. Ponadto obszar ten leży w strefie ochrony konserwatorskiej zabytków archeologicznych[29]. Wymagana jest także kamienna nawierzchnia ulic, chodników, pasaży i wnętrz urbanistycznych[30]. W otoczeniu ulicy znajduje się jeden obiekt zabytkowy, w jej zachodniej elewacji – Hotel „Deutsches Haus”, następnie hotel „Sajgon”, później Hotel „Lothus”[b], lata 1903–1904, po 1945 r., wpisany do rejestru zabytków pod nr 677/508/Wm z dnia 25.01.1993 r.[31][32][33]. Wrocławskie krasnalePrzy ulicy Krawieckiej 1F umieszczono figurkę wrocławskiego krasnala Leprokonus. Figurka ma barwę złota i niesie z beczkę pieniędzy. Natomiast przy ulicy Krawieckiej 3 umieszczono figurkę wrocławskiego krasnala o nazwie ZimMedka. Przedstawia ona krasnalkę w ósmym miesiącu ciąży. Kreowana jest opowieść, że dotknięcie jej brzuszka, spełnia marzenia o macierzyństwie[34]. Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.jpg)
