|
Zdzisław Sadowski
 Zdzisław Lech Sadowski (ur. 10 lutego 1925 w Warszawie, zm. 6 grudnia 2018[2] w Majdanie) – polski ekonomista, profesor nauk ekonomicznych. Specjalista w zakresie makroekonomii, polityki gospodarczej, statystyki i teorii rozwoju gospodarczego. W latach 1987–1988 wiceprezes Rady Ministrów i przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów rządu Zbigniewa Messnera. Wieloletni prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego. ŻyciorysUrodzony w Warszawie jako syn Sydneya Jana Władysława Sadowskiego (1881–1946) i Wandy z Malewskich[3] (1894–1983). W 1941 zdał tajną maturę w Liceum im. Stefana Batorego[4]. W czasie wojny należał do Narodowych Sił Zbrojnych, a następnie Armii Krajowej. Brał udział w powstaniu warszawskim w stopniu kaprala podchorążego w Grupie Bojowej Krybar. W latach 1945–1946 więzień polityczny. Oskarżony i skazany na dwa lata więzienia w zawieszeniu w Procesie 13 Studentów. W latach 1965–1970 profesor uniwersytetu w Akrze, a później zastępca dyrektora Centrum Planowania, Projekcji i Polityk Rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku (1970–1972). Kierownik zakładu, a następnie wicedyrektor Instytutu Planowania (1972–1981) oraz adiunkt w Katedrze Ekonomii Politycznej Socjalizmu Uniwersytetu Warszawskiego. W 1979 uzyskał na Wydziale Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego stopień doktora habilitowanego nauk ekonomicznych. Tytuł profesora nauk ekonomicznych nadano mu w 1980[5]. Od 1980 profesor Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 1989–2005 kierownik Katedry Teorii Rozwoju Gospodarczego UW, od 1994 członek korespondent Polskiej Akademii Nauk. W 1981 objął funkcję zastępcy pełnomocnika rządu ds. reformy gospodarczej (do 1985), a od 1985 do 1987 pełnił obowiązki wiceprzewodniczącego i przewodniczącego Konsultacyjnej Rady Gospodarczej. W 1987 został mianowany wicepremierem i przewodniczącym Komitetu ds. Realizacji Reformy Gospodarczej oraz Komisji Planowania przy Radzie Ministrów w rządzie Zbigniewa Messnera. Nadzorował przygotowanie tzw. II etapu reformy gospodarczej, która została poparta przez większość społeczeństwa w nieważnym referendum z 1987 roku. Był autorem podwyżki cen w 1988, która miała doprowadzić do zrównoważenia rynku poprzez urynkowienie cen, co pośrednio doprowadziło do wybuchu fali strajków. Nadzorował przygotowanie koncepcji reformy systemu bankowego, polegającej na wyodrębnieniu z Narodowego Banku Polskiego kilku banków komercyjnych, ustawy o swobodzie przedsiębiorczości (tzw. ustawa Wilczka) oraz programu zniesienia kartek na mięso. Po odejściu z rządu członek Rady Konsultacyjnej przy Przewodniczącym Rady Państwa Wojciechu Jaruzelskim. Był przedstawicielem strony partyjno-rządowej w zespole ds. gospodarki i polityki społecznej w czasie obrad Okrągłego Stołu. Przewidział wysoki wzrost bezrobocia w wyniku realizacji planu Balcerowicza[6]. W latach 1989–1991 członek Rady Ekonomicznej oraz Rady Nadzorczej Funduszu Obsługi Zadłużenia Zagranicznego. Od 1993 zasiadał w Radzie Strategii Społeczno-Gospodarczej. W tym samym roku bez powodzenia ubiegał się o mandat senatora z ramienia Unii Pracy w województwie stołecznym. Był ekonomistą o poglądach lewicowych – przedstawicielem keynesizmu. Należał do przeciwników reformy Balcerowicza oraz neoliberalizmu, doceniając potrzebę i szybkość dokonanych zmian, krytykując jednak koszty społeczne reformy[7]. Był zwolennikiem podatku progresywnego, walki z bezrobociem poprzez zwiększanie popytu krajowego oraz interwencjonizmu państwowego. Przez 20 lat pełnił funkcję prezesa Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego (od 1985); po przejściu na emeryturę został jego honorowym prezesem. Był członkiem Komitetu Nauk Ekonomicznych PAN, zastępcą przewodniczącego Komitetu Prognoz „Polska 2000 Plus”, a także prezesem i redaktorem naczelnym dwumiesięcznika „Ekonomista” oraz redaktorem naczelnym i członkiem Rady „International Economic Association”. Współzałożyciel i członek Polskiego Towarzystwa Współpracy z Klubem Rzymskim, którego był prezesem; członek zwyczajny Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. W polu jego zainteresowań naukowych znajdowały się makroekonomia, polityka gospodarcza, statystyka i teoria rozwoju gospodarczego. Jego żoną była Danuta Grabowska-Sadowska (1925–2020). Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera K, rząd 15 grób 35)[8]. Według materiałów zgromadzonych w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej był w latach 1953–1965 tajnym współpracownikiem Służby Bezpieczeństwa o pseudonimie „Robert”[9]. Odznaczenia
Publikacje
Przypisy
Bibliografia
Kontrola autorytatywna (osoba): Identyfikatory zewnętrzne:
|
||||||||||||||||||||||||
