Referendum w Polsce w 1987 roku – referendum ogólnokrajowe przeprowadzone 29 listopada 1987. Głosujący odpowiedzieli w nim na pytania dotyczące tzw. drugiego etapu reformy gospodarczej oraz „głębokiej demokratyzacji życia politycznego”.
Według oficjalnych danych w referendum wzięło udział 67,32% uprawnionych i była to najniższa frekwencja w historii Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Na pierwsze pytanie „TAK” odpowiedziało 66,04% głosujących, a na drugie – 69,03%. Ustawa przewidywała jednak konieczność udzielenia odpowiedzi pozytywnej na dane pytanie przez ponad połowę uprawnionych do głosowania – warunku tego nie spełniono, gdyż na pierwsze pytanie „TAK” odpowiedziało 44,28% uprawnionych, a na drugie – 46,29%. Wynik referendum nie był zatem wiążący[3].
Czy jesteś za pełną realizacją przedstawionego Sejmowi programu radykalnego uzdrowienia gospodarki, zmierzającego do wyraźnego poprawienia warunków życia, wiedząc, że wymaga to przejścia przez trudny dwu-trzyletni okres szybkich zmian?
2
Czy opowiadasz się za polskim modelem głębokiej demokratyzacji życia politycznego, której celem jest umocnienie samorządności, rozszerzenie praw obywateli i zwiększenie ich uczestnictwa w rządzeniu krajem?
Kalendarz czynności
Harmonogram czynności związanych z przeprowadzeniem referendum uchwaliła 16 października 1987 Rada Państwa[4]:
do 26 października 1987 – powołanie Centralnej Komisji do Spraw Referendum;
do 30 października 1987 – powołanie wojewódzkich komisji do spraw referendum i komisji stopnia podstawowego;
do 7 listopada 1987 –
– podanie do publicznej wiadomości granic i numerów obwodów głosowania oraz siedzib obwodowych komisji do spraw referendum,
– powołanie obwodowych komisji do spraw referendum;
do 9 listopada 1987 – sporządzenie spisów osób uprawnionych do udziału w referendum;
do 13 listopada 1987 – przesłanie spisów przewodniczącym obwodowych komisji;
14 listopada 1987 – wyłożenie spisów do publicznego wglądu;
29 listopada 1987, godz. 6:00–22:00 – głosowanie[a].
Sondaże
W badaniach przeprowadzonych przez ośrodek OBOP, udział w referendum deklarowało od 37 (20 października) do 51 proc. badanych, a jedna trzecia wyrażała brak zdecydowania. Większą gotowość do udziału deklarowali ludzie starsi i lepiej wykształceni[5].
Wyniki
Poniższe dane podano na podstawie obwieszczenia Centralnej Komisji do Spraw Referendum z 30 listopada 1987[3].
Pytanie nr 1
Realizacja tzw. drugiego etapu reformy gospodarczej
↑Na podstawie art. 17 ust. 2 pkt 1 Ustawy o konsultacjach społecznych i referendum.
↑ abZgodnie z §§ 31 i 32 Ustawy o konsultacjach społecznych i referendum ważne były również głosy oddane na kartach bez wyboru wariantu „TAK” lub „NIE”, o ile taka karta była zgodna z wzorem urzędowym opatrzona stosowną pieczęcią i nie została przedarta całkowicie na dwie lub więcej części.
Przypisy
↑ abUchwała Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z dnia 10 października 1987 r. w sprawie referendum ogólnokrajowego (M.P. z 1987 r. nr 30, poz. 232).
↑ abObwieszczenie Centralnej Komisji do Spraw Referendum z dnia 30 listopada 1987 r. o wyniku referendum ogólnokrajowego przeprowadzonego dnia 29 listopada 1987 r. (M.P. z 1987 r. nr 34, poz. 294).
↑Uchwała Rady Państwa z dnia 16 października 1987 r. w sprawie kalendarza czynności związanych z przeprowadzeniem w dniu 29 listopada 1987 r. referendum ogólnokrajowego (M.P. z 1987 r. nr 30, poz. 233)
