|
Wybory prezydenckie w Polsce w 1989 rokuWybory prezydenckie w Polsce w 1989 roku odbyły się 19 lipca 1989 i zostały przeprowadzone przez Zgromadzenie Narodowe[1]. Jedynym kandydatem na stanowisko prezydenta był Wojciech Jaruzelski, który zdobył 270 na 537 głosów[1]. Okoliczności wyboruWybory prezydenckie były wynikiem porozumień Okrągłego Stołu[2]. 11 czerwca 1989 rzecznik rządu Jerzy Urban poinformował o decyzji Okrągłego Stołu o powierzeniu urzędu prezydenta ówczesnemu I sekretarzowi Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Wojciechowi Jaruzelskiemu[3]. 22 czerwca ambasador Stanów Zjednoczonych w Polsce John R. Davies spotkał się na obiedzie z liderami „Solidarności”, którzy obawiali się, że porażka Wojciecha Jaruzelskiego w wyborach mogłaby wywołać autentyczną groźbę wojny domowej. Według relacji Daviesa, ambasador zaproponował system kontrolowanej absencji posłów podczas głosowania, wpływający na rozkład głosów tak, by strona komunistyczna mogła przeforsować kandydaturę generała[4]. 23 czerwca Obywatelski Klub Parlamentarny zrezygnował z wystawienia własnego kandydata na prezydenta[5]. Tydzień później Wojciech Jaruzelski zdecydował o rezygnacji z ubiegania się o urząd prezydenta PRL. Tego samego dnia część środowisk radykalnej opozycji, m.in. LDP „Niepodległość”, Solidarność Walcząca, MFW i RSA zorganizowało demonstrację pod hasłem „Jaruzelski – musisz odejść” rozpędzoną przez Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej[6]. 3 lipca w „Gazecie Wyborczej” ukazał się artykuł pt. Wasz prezydent, nasz premier[6]. Następnego dnia podczas osobistej rozmowy Lech Wałęsa obiecał poparcie części posłów i senatorów Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego Czesławowi Kiszczakowi[6]. 13 lipca oddziały ZOMO rozpędziły demonstrację zorganizowaną przez Konfederację Polski Niepodległej[7]. 14 lipca Lech Wałęsa w oświadczeniu wezwał do jak najszybszego wyboru głowy państwa[7]. 18 lipca Wojciech Jaruzelski ogłosił, że będzie kandydował na urząd głowy państwa[7]. Decyzja była spowodowana poparciem ze strony Michaiła Gorbaczowa i George’a H.W. Busha[7]. Ambasador Stanów Zjednoczonych John Davis przekonywał posłów i senatorów z „Solidarności”, aby umożliwili wybór Wojciecha Jaruzelskiego i oddali głosy nieważne lub zbojkotowali głosowanie[7]. 19 lipca 1989 Zgromadzenie Narodowe dokonało wyboru Wojciecha Jaruzelskiego na urząd Prezydenta PRL. Wybór ten umożliwiła postawa części parlamentarzystów OKP, którzy zagłosowali za lub zbojkotowali głosowanie[8]. W głosowaniu nie wzięli udziału posłowie: Paweł Chrupek, Adela Dankowska, Marek Jurek, Lech Kozaczko, Jerzy Pietkiewicz, Maria Stępniak i Henryk Wujec oraz senatorowie Zdzisław Nowicki, Krzysztof Pawłowski, Andrzej Szczepkowski i Mieczysław Ustasiak. Wśród parlamentarzystów, którzy zagłosowali przeciw, znaleźli się m.in.[9]:
Wyniki
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne |
||||||||||||||||||||||||
