Wybory uzupełniające do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej IV kadencji
Wybory uzupełniające do Senatu RP IV kadencji (1997–2001) odbyły się w dwóch terminach: 25 czerwca 2000 i 28 stycznia 2001 z powodu wygaśnięcia mandatów pięciu senatorów. W jednym przypadku przyczyną była śmierć deputowanego wybranego w wyborach parlamentarnych w 1997, w kolejnym przez orzeczenie o złożeniu niezgodnego z prawdą oświadczenia o pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944–1990 osób pełniących funkcje publiczne, w trzech – objęcie stanowisk niepołączalnych z mandatem senatorskim. Dwa mandaty pozostały nieobsadzone i nie uzupełniono ich do końca kadencji z racji zbliżających się wyborów parlamentarnych.
Lista wyborów uzupełniających do Senatu IV kadencji
Podstawą prawną zarządzenia wyborów uzupełniających do Senatu RP IV kadencji była Ustawa z dnia 10 maja 1991 r. Ordynacja wyborcza do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 1994 r. nr 54, poz. 224).
Zgodnie z art. 20 w razie utraty mandatu przez senatora Prezydent RP zarządzał przeprowadzenie wyborów uzupełniających w okręgu, z którego został on wybrany, w ciągu 3 miesięcy od uchwały Senatu RP stwierdzającej wygaśnięcie mandatu senatora. Wyborów uzupełniających nie przeprowadzano w okresie 6 miesięcy przed dniem, w którym upływał termin zarządzenia wyborów do Sejmu. Głosowanie przeprowadza się wyłącznie na terytorium kraju.
Wygaśnięcie mandatu senatora niezwłocznie stwierdzał Senat w formie obwieszczenia w następujących wypadkach:
utraty prawa wybieralności;
zrzeczenia się mandatu (w tym przez odmowę złożenia ślubowania);
śmierci senatora;
zajmowania w dniu wyborów stanowiska lub funkcji, których, stosownie do przepisów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej albo ustaw, nie można łączyć z mandatem senatora;
powołania w toku kadencji na stanowisko lub powierzenia funkcji, których, stosownie do przepisów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej albo ustaw, nie można łączyć ze sprawowaniem mandatu senatora;
złożenie niezgodnego z prawdą oświadczenia o pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944–1990 osób pełniących funkcje publiczne.
Wybory uzupełniające 25 czerwca 2000 (okręgi: katowicki, szczeciński, wrocławski)
Wybory uzupełniające do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w okręgach katowickim, szczecińskim i wrocławskim, które odbyły się 25 czerwca 2000, zostały zarządzone rozporządzeniem Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego z 19 kwietnia 2000[6] z powodu śmierci Augusta Chełkowskiego, orzeczenia o złożeniu niezgodnego z prawdą oświadczenia o pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944–1990 osób pełniących funkcje publiczne przez Mariana Jurczyka i decyzji Bogdana Zdrojewskiego o pozostaniu na stanowisku prezydenta Wrocławia. Przeprowadziły je odpowiednio Okręgowe Komisje Wyborcze w: Katowicach, Szczecinie i Wrocławiu.
Wybory uzupełniające 28 stycznia 2001 (okręgi: chełmski i wrocławski)
Wybory uzupełniające do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w okręgach chełmskim i wrocławskim, które odbyły się 28 stycznia 2001, zostały zarządzone rozporządzeniem prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego z 16 listopada 2000[7] z powodu wyboru na prezesa IPNLeona Kieresa i objęcia kierowniczego stanowiska NIK przez Mariana Cichosza. Przeprowadziły je odpowiednio Okręgowe Komisje Wyborcze w: Chełmie i Wrocławiu.
↑Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 grudnia 1999 r. w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senatora (M.P. z 1999 r. nr 40, poz. 600).
↑Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12 kwietnia 2000 r. w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senatora (M.P. z 2000 r. nr 12, poz. 242).
↑Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 marca 2000 r. w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senatora (M.P. z 2000 r. nr 9, poz. 178).
↑Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 3 października 2000 r. w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senatora (M.P. z 2000 r. nr 32, poz. 655).
↑Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 3 października 2000 r. w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senatora (M.P. z 2000 r. nr 32, poz. 656).
↑ abRozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 19 kwietnia 2000 r. w sprawie zarządzenia wyborów uzupełniających do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2000 r. nr 31, poz. 385).
↑ abRozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 listopada 2000 r. w sprawie zarządzenia wyborów uzupełniających do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2000 r. nr 98, poz. 1064).
Uwagi
↑ abW nawiasie podano skrót nazwy komitetu wyborczego, który zgłosił do wyborów danego kandydata.
↑Bogdan Zdrojewski zrzekł się mandatu w związku z niepołączalnością członkostwa w zarządzie miasta na prawach powiatu (Prezydenta MiastaWrocławia) ze sprawowaniem mandatu posła (Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 stycznia 2000 r. sygn. akt K. 7/99 Dz.U. z 2000 r. nr 3, poz. 45).
↑Leon Kieres zrzekł się mandatu w związku z wyborem na Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie powołania Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu M.P. z 2000 r. nr 19, poz. 402, Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 czerwca 2000 r. w sprawie wyrażenia zgody na powołanie Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu M.P. z 2000 r. nr 20, poz. 412).
