Referendum w Krakowie w 2014 roku

Referendum lokalne w Krakowie odbyło się 25 maja 2014, w tym samym dniu, co wybory do Parlamentu Europejskiego^[1].

Początkowo referendum miało dotyczyć jedynie kwestii starań Krakowa o organizację Zimowych Igrzysk Olimpijskich w 2022 roku. Za głosowaniem opowiadali się m.in. przeciwnicy tej imprezy skupieni wokół inicjatywy „Kraków Przeciw Igrzyskom”^[2], którzy powoływali się na przykłady referendów przeprowadzonych w innym miastach i regionach starających się o igrzyska: w szwajcarskiej Gryzonii, Monachium, Oslo i Sztokholmie^[3].

Władze lokalne były najpierw przeciwne referendum w tej sprawie^[4], ale 24 marca 2014 za ideą jego organizacji opowiedział się prezydent miasta Jacek Majchrowski^[5][3]. Początkowo proponowano termin na początku czerwca 2014, gdyż Państwowa Komisja Wyborcza wskazywała, że nie powinno się go łączyć z wyborami do Parlamentu Europejskiego. Zalecenie to jednak nie jest wiążące dla samorządów lokalnych, dlatego też postanowiono o przeprowadzeniu referendum w dniu wyborów - komisje referendalne muszą być jednak w innych pomieszczeniach niż komisje wyborcze. Decyzja ta była spowodowana tym, że połączenie tych dwóch głosowań może sprzyjać przekroczeniu progu udziału 30% uprawnionych do głosowania, dzięki czemu wynik referendum będzie wiążący^[6].

Decyzję o organizacji referendum podjęto podczas nadzwyczajnej sesji Rady Miasta Krakowa 1 kwietnia 2014. Podczas obrad radni proponowali dołączenie szeregu pytań dotyczących innych ważnych, ich zdaniem, dla mieszkańców kwestii^[6]. Ostatecznie zdecydowano, że mieszkańcy Krakowa będą odpowiadać na 4 pytania^[1][7]:

1. Czy jest Pani/Pan za zorganizowaniem i przeprowadzeniem przez Kraków Zimowych Igrzysk Olimpijskich w 2022 roku?
2. Czy jest Pani/Pan za budową Metra w Krakowie?
3. Czy jest Pani/Pan za stworzeniem w Krakowie systemu monitoringu wizyjnego, którego celem byłaby poprawa bezpieczeństwa w Mieście?
4. Czy zdaniem Pani/Pana w Krakowie powinno się budować więcej ścieżek rowerowych?

Do wzięcia udziału w referendum uprawnionych było 585 140 osób. W głosowaniu wzięło udział 210 441 osób (35,96%), co oznacza, że referendum było ważne^[8].

Odpowiedzi na poszczególne pytania:

1. „TAK” – 62 453 (30,28%), „NIE” – 143 796 (69,72%)
2. „TAK” – 112 856 (55,11%),„NIE” – 91 939 (44,89%)
3. „TAK” – 142 772 (69,73%), „NIE” – 61 969 (30,27%)
4. „TAK” – 175 033 (85,20%), „NIE” – 30 398 (14,80%)^[8][9]