27 stycznia
27 stycznia jest 27. dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostało 338 (w latach przestępnych 339) dni.
Święta
Imieniny obchodzą: Adalruna , Alruna , Chryzostom , Dacjusz , Datyw , Elwira , Henryk , Jan , Jerzy , Julian , Karolina , Leander , Leandra , Natalis , Ninomysł , Przemysław , Przybysław , Przybyrad , Rozalia , Teodoryk i Witalian .
Międzynarodowe – Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu (ustanowione w 2005 przez Zgromadzenie Ogólne ONZ )
Wspomnienia i święta w Kościele katolickim [1] [2] obchodzą:
Wydarzenia w Polsce
1506 – W krakowskiej drukarni Jana Hallera wydrukowano tzw. Statut Łaskiego , zawierający spis wszystkich statutów i przywilejów obowiązujących w Królestwie Polskim . Była to pierwsza w Polsce publikacja urzędowa wydana drukiem (ok. 150 egzemplarzy).
1527 – Wojska litewskie pod wodzą księcia Konstantego Iwanowicza Ostrogskiego odniosły wielkie zwycięstwo w bitwie pod Olszanicą , zabijając 40 tys. Tatarów i uwalniając 80 tys. wziętych w jasyr .
1709 – Podczas realizowania ugody altransztadzkiej , zawartej 1 września 1707 roku w pałacu w Altranstädt (Saksonia ) pomiędzy luterańskim królem Szwecji Karolem XII a katolickim cesarzem Józefem I Habsburgiem , została zawarta we Wrocławiu dodatkowa umowa, zwana „recesem egzekucyjnym”, na mocy której zostały wznowione konsystorze ewangelickie w Legnicy , Brzegu i Wołowie , a ich działalność (jak i działalność już istniejących konsystorzów w Oleśnicy i we Wrocławiu) została prawnie uregulowana. W recesie egzekucyjnym zezwolono także na wybudowanie kolejnych sześciu tzw. kościołów łaski w Żaganiu , Kożuchowie , Jeleniej Górze , Kamiennej Górze , Miliczu i Cieszynie . Ponadto, wybudowane na mocy postanowień pokoju westfalskiego z 1648 roku Kościoły Pokoju mogły zostać wyposażone w dzwony i wieże .
1792 – Sejm Czteroletni przyjął ustawę odbierającą buławy hetmańskie przywódcom konfederacji targowickiej Stanisławowi Szczęsnemu Potockiemu i Sewerynowi Rzewuskiemu .
1793 – II rozbiór Polski : w Kargowej na ziemi lubuskiej polska kompania piechoty obsadziła ratusz i otworzyła ogień do wkraczającego do miasta batalionu pruskiego, przeciwstawiając się zajmowaniu przez Prusaków ziem polskich.
1905 – Wybuchł strajk w Warszawie, początek strajku powszechnego w Królestwie Polskim .
1907 – Spłonął ratusz miejski w Karlinie .
1918 – Powstało Polskie Towarzystwo Geograficzne .
1921 – Polska uznała niepodległość Łotwy .
1945 – II wojna światowa:
Armia Czerwona wyzwoliła obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau oraz zajęła miasta: Andrychów , Będzin , Brzeszcze , Bytom , Chełmno , Czeladź , Katowice , Kętrzyn , Mrągowo , Nowy Tomyśl , Oświęcim , Piekary Śląskie , Ryn , Sosnowiec , Świętochłowice , Trzcianka i Zbąszyń .
Rozpoczęła się bitwa żorska .
Żołnierze radzieccy dokonali zbrodni w Przyszowicach i Miechowicach na Górnym Śląsku .
1953 – Ogłoszono wyroki w procesie księży kurii krakowskiej .
1957 – Odbyło się pierwsze losowanie Toto-Lotka .
1972 – Premiera filmu Perła w koronie w reżyserii Kazimierza Kutza .
1989 :
1990 – Rozpoczął się ostatni zjazd PZPR .
1994 – Polsat otrzymał koncesję na ogólnopolską telewizję komercyjną.
2003 – TVN rozpoczęła emisję serialu obyczajowego Na Wspólnej .
2004 – Rząd Leszka Millera przyjął tak zwany plan Hausnera .
2005 – Odbyły się uroczystości upamiętniające 60. rocznicę wyzwolenia przez Armię Czerwoną niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Przybyło 40 delegacji rządowych i głów państw.
2008 – W wyniku przejścia nad Polską orkanu Paula zginęła jedna osoba, a kilka zostało rannych.
2012 – Na antenie TVP1 został wyemitowany ostatni (1829.) odcinek serialu Plebania .
Wydarzenia na świecie
Godło księcia Walii z dewizą Ich dien (niem. służę )
1405 – (lub 25 stycznia ) Mikołaj Kanabos został wybrany przez Senat, kapłanów i lud Konstantynopola na cesarza bizantyńskiego , jednak odmówił przyjęcia wyboru.
1204 – (lub 25 stycznia ) Mikołaj Kanabos został wybrany przez Senat, kapłanów i lud Konstantynopola na cesarza bizantyńskiego , jednak odmówił przyjęcia wyboru.
1302 – Dante Alighieri został skazany na wygnanie z Florencji .
1306 – Założono uniwersytet we francuskim Orleanie .
1343 – Papież Klemens VI ogłosił rok 1350 rokiem jubileuszowym . Na prośbę delegacji Rzymian papież wyraził zgodę by rok jubileuszowy był obchodzony nie co 100 lat, jak chciał Bonifacy VIII , ale co 50.
1451 – Podpisano traktat pokojowy kończący wojnę domową w Saksonii .
1518 – Papież Leon X erygował diecezję jukatańską w Meksyku .
1573 – Lagos w Portugalii otrzymało prawa miejskie .
1606 – W Londynie rozpoczął się proces ośmiu uczestników zakończonego fiaskiem tzw. spisku prochowego , mającego na celu zamordowanie króla Anglii i Szkocji Jakuba I Stuarta .
1638 – Zawaliła się południowa wieża katedry Świętego Piotra w Bremie , w wyniku czego zginęło 8 osób.
1649 – Po tygodniowym procesie przed tzw. Parlamentem Kadłubowym wydano wyrok śmierci na króla Anglii i Szkocji Karola I Stuarta .
1763 – Stolicę portugalskiej Brazylii przeniesiono z Salvadoru do Rio de Janeiro .
1778 – W Paryżu odbyła się premiera opery Roland z muzyką Niccolò Piccinniego i librettem Jean-François Marmontela .
1785 – Uchwalono statut Uniwersytetu Georgii .
1803 – Pierwsza część polskich legionistów wypłynęła z Genui na ogarnięte antyfrancuską rewolucją Haiti .
1809 – Wojna na Półwyspie Iberyjskim : wojska francusko-polskie rozpoczęły decydujący szturm na oblężoną Saragossę .
1813 – W Teatro San Moisè w Wenecji odbyła się premiera opery buffa Signor Bruschino z muzyką Gioacchino Rossiniego i librettem Giuseppego Marii Foppy .
1849 – W Teatro Argentina w Rzymie odbyła się premiera opery Bitwa pod Legnano z muzyką Giuseppe Verdiego i librettem Salvadore Cammarano .
1868 – Wojna boshin : rozpoczęła się bitwa pod Toba-Fushimi .
1869 – Wojna boshin: na wyspie Hokkaido zwolennicy rodu Tokugawów utworzyli separatystyczną Republikę Ezo .
1888 – W Stanach Zjednoczonych założono National Geographic Society .
1906 – W stoczni w Glasgow zwodowano statek pasażerski „Empress of Ireland ”.
1908 – Brytyjski astronom pochodzenia belgijskiego Philibert Jacques Melotte odkrył Pazyfae , jednego z księżyców Jowisza .
1917 – Prezydent Kostaryki Alfredo González został obalony przez gen. Federico Tinoco Granadosa , który zajął jego miejsce.
1918 – W Finlandii wybuchła wojna domowa .
1924 – W Moskwie odbył się pogrzeb Włodzimierza Lenina .
1925 – We Florencji podpisano albańsko-grecką umowę graniczną .
1926 – John Logie Baird zaprezentował w Londynie swój nowy wynalazek, nazwany telewizorem .
1931 – Pierre Laval został premierem Francji .
1938 :
1939 – Dokonano oblotu amerykańskiego myśliwca dalekiego zasięgu Lockheed P-38 Lightning .
1942 – Wojna na Pacyfiku : amerykański okręt podwodny USS „Gudgeon” storpedował i zatopił japońską jednostkę tej samej klasy I-73 wraz z całą, 70-osobową załogą.
1943 :
1944 – Armia Czerwona przełamała trwającą 900 dni niemiecką blokadę Leningradu .
1945 :
1947 – Premierzy Clement Attlee i Aung San podpisali w Londynie układ, na mocy którego Birma miała uzyskać niepodległość w ciągu następnego roku.
1950 – W Londynie założono Polskie Towarzystwo Naukowe na Obczyźnie .
1951 – Przeprowadzono pierwszy próbny wybuch jądrowy na Poligonie Nevada .
1952 – Ali Mahir został po raz trzeci premierem Egiptu .
1955 :
Egipski sąd skazał na karę śmierci przez powieszenie dwóch agentów izraelskich Mosze Marzouka i Szmuela Azara oraz na kary wieloletniego więzienia pozostałych agentów izraelskich, aresztowanych po nieudanej operacji „Susannah” .
Założono Ariana Afghan Airlines .
1959 – Dokonano oblotu amerykańskiego samolotu pasażerskiego Convair 880 .
1961 – W katastrofie radzieckiego okrętu podwodnego S-80 o napędzie dieslowskim na Morzu Barentsa zginęło 86 osób.
1964 – Francja i Chiny nawiązały stosunki dyplomatyczne .
1966 – Papież Paweł VI kanonizował Adelajdę z Vilich .
1967 :
1968 – W Zatoce Lwiej na Morzu Śródziemnym zatonął francuski okręt podwodny „Minerve ” z 52-osobową załogą na pokładzie. Jego wrak zlokalizowano dopiero w 2019 roku.
1969 – Podczas publicznej egzekucji w Bagdadzie powieszono 14 osób (9 Żydów, 3 muzułmanów i 2 chrześcijan), skazanych na śmierć za szpiegostwo na rzecz Izraela .
1973 – W Paryżu podpisano porozumienie w sprawie zakończenia wojny wietnamskiej . USA zobowiązały się do wycofania w terminie 60 dni wszystkich swoich sił z Wietnamu , Laosu i Kambodży , a Wietnamczycy do zwolnienia wszystkich amerykańskich jeńców wojennych.
1974 – 16 osób zginęło w wyniku powodzi w australijskim Brisbane .
1980 – Otwarto granicę egipsko-izraelską .
1982 :
1983 – Nastąpiło połączenie obu odcinków budowy kolejowego Tunelu Seikan , łączącego japońskie wyspy Honsiu i Hokkaido .
1984 :
1986 – José Azcona del Hoyo został prezydentem Hondurasu.
1990 – Rafael Leonardo Callejas został prezydentem Hondurasu.
1991 – Kiro Gligorow został pierwszym prezydentem Macedonii .
1993 – Premiera francuskiej komedii filmowej Goście, goście w reżyserii Jeana-Marie Poiré .
1994 – Carlos Roberto Reina został prezydentem Hondurasu.
1996 :
1997 – Asłan Maschadow wygrał wybory prezydenckie w Czeczenii .
1998 – Carlos Roberto Flores został prezydentem Hondurasu.
2000 – Ivica Račan został premierem Chorwacji .
2002 :
2006 – Manuel Zelaya został prezydentem Hondurasu.
2007 – 15 osób zginęło, a ponad 30 zostało rannych w samobójczym zamachu bombowym przed szyickim meczetem w pakistańskim Peszawarze .
2008 – Książę Walii Karol w wieku 59 lat i 74 dni stał się najstarszym następcą tronu w historii brytyjskiej monarchii. Pobił tym samym „rekord” ustanowiony przez swego prapradziadka Edwarda VII , syna królowej Wiktorii .
2009 – Cyryl I został wybrany Patriarchą Moskwy i Wszechrusi .
2010 :
2011 – W Jemenie wybuchło powstanie przeciwko złej sytuacji materialnej, bezrobociu, korupcji, ograniczaniu swobód obywatelskich i długoletnim rządom prezydenta Alego Abdullaha Saliha .
2013 – 242 osoby zginęły, a 116 zostało rannych w pożarze klubu nocnego w brazylijskim mieście Santa Maria .
2014 :
2015 – Bojownicy Państwa Islamskiego zburzyli starożytne mury obronne okalające Niniwę w północnym Iraku .
2016 :
2017 – Ognjan Gerdżikow został tymczasowym premierem Bułgarii .
2018 :
103 osoby zginęły, a 235 zostało rannych w wyniku eksplozji samochodu-pułapki w centrum stolicy Afganistanu , Kabulu .
Denis Urubko , Adam Bielecki , Piotr Tomala i Jarosław Botor przerwali zimową wyprawę na K2 w Karakorum aby wziąć udział w akcji ratowniczej na Nanga Parbat w Himalajach , której celem była pomoc schodzącym ze szczytu Francuzce Élisabeth Revol i Tomaszowi Mackiewiczowi . Bielecki i Urubko, wspinając się w godzinach nocnych, dotarli do Revol i sprowadzili ją do obozu, a następnie z pomocą Botora i Tomali niżej do helikoptera (dojście do Mackiewicza, z uwagi na ekstremalne warunki pogodowe, nie było możliwe).
Miloš Zeman wygrał po raz drugi wybory prezydenckie w Czechach , pokonując w drugiej turze Jiříego Drahoša .
2019 :
2022 – Xiomara Castro objęła urząd prezydenta Hondurasu .
Urodzili się
1242 – Małgorzata Węgierska , węgierska królewna, dominikanka, święta (zm. 1271 )
1443 – Albrecht Odważny , książę Saksonii (zm. 1500 )
1514 – Bernardino Maffei , włoski duchowny katolicki, biskup Massy Marittimy , arcybiskup Chieti , kardynał (zm. 1553 )
1546 – Joachim Fryderyk Hohenzollern , elektor Brandenburgii (zm. 1608 )
1571 – Abbas I Wielki , szach Persji (zm. 1629 )
1585 – Hendrick Avercamp , holenderski malarz (zm. 1634 )
1600 – (lub 28 stycznia ) Klemens IX , papież (zm. 1669 )
1615 – Nicolas Fouquet , francuski arystokrata, prokurator generalny parlamentu paryskiego, nadintendent finansów (zm. 1680 )
1621 :
1630 – (data chrztu) Job Adriaenszoon Berckheyde , holenderski malarz (zm. 1693 )
1662 – Richard Bentley , angielski filolog klasyczny, krytyk literacki, teolog (zm. 1742 )
1663 – George Byng , brytyjski arystokrata, admirał (zm. 1733 )
1679 – Jean-François de Troy , francuski malarz, twórca tapiserii (zm. 1752 )
1687 – Johann Balthasar Neumann , niemiecki inżynier, architekt (zm. 1753 )
1691 – Krystian Ulryk Wirtemberski , książę oleśnicki (zm. 1734 )
1701 – Johann Nikolaus von Hontheim , niemiecki duchowny katolicki, biskup Trewiru , historyk (zm. 1790 )
1732 – Antoni Barnaba Jabłonowski , polski szlachcic, polityk (zm. 1799 )
1733 – Joseph Adam von Arco , austriacki duchowny katolicki, biskup pomocniczy pasawski , biskup hradecki , książę biskup Seckau (zm. 1802 )
1736 – Arseniusz (Wierieszczagin) , rosyjski biskup prawosławny (zm. 1799 )
1741 – Hester Lynch Piozzi , brytyjska pisarka (zm. 1821 )
1756 – Wolfgang Amadeus Mozart , austriacki kompozytor, wirtuoz gry na instrumentach klawiszowych (zm. 1791 )
1759 – Franz Kaspar Hesselbach , niemiecki anatom, chirurg (zm. 1816 )
1775 – Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling , niemiecki filozof, wykładowca akademicki (zm. 1854 )
1790 :
1794 – Marie-Rosalie Cadron-Jetté , kanadyjska zakonnica, Służebnica Boża (zm. 1864 )
1801 – Laurent-Charles Maréchal , francuski malarz, witrażysta (zm. 1887 )
1804 – William W. Major , brytyjski malarz, działacz mormoński (zm. 1854 )
1805 :
1806 :
1808 :
1809 :
1810 – Jan Dąbrowski , polski duchowny katolicki, działacz narodowy, pedagog (zm. 1887 )
1812 – Heinrich Adamy , niemiecki geograf, pedagog (zm. 1897 )
1814 :
1818 – Jan Chryzostom Janiszewski , polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy poznański , działacz patriotyczny, polityk (zm. 1891 )
1819 – Charles Ceauk , francuski malarz (zm. 1905 )
1823 – Édouard Lalo , francuski kompozytor (zm. 1892 )
1824 – Jozef Israëls , holenderski malarz, grafik pochodzenia żydowskiego (zm. 1911 )
1826 :
Carlos de Haes , hiszpański malarz pochodzenia belgijskiego (zm. 1898 )
Michaił Sałtykow-Szczedrin , rosyjski pisarz, satyryk, publicysta (zm. 1889 )
Richard Taylor , amerykański plantator, polityk, historyk wojskowości, konfederacki generał porucznik (zm. 1879 )
Aleksander Walicki , polski publicysta, literat, księgarz, bibliotekarz (zm. 1893 )
1829 :
1830 – Georg Hellmesberger Jr. , austriacki skrzypek, dyrygent, kompozytor (zm. 1852 )
1832 :
1836 – Leopold von Sacher-Masoch , austriacki pisarz (zm. 1895 )
1839 :
1841 – Archip Kuindży , rosyjski malarz pochodzenia greckiego (zm. 1910 )
1842 – Karl Dziatzko , niemiecki filolog klasyczny, bibliolog (zm. 1903 )
1847 – Ella Maria Dietz Clymer , amerykańska aktorka, poetka (zm. 1920 )
1848 – Heihachirō Tōgō , japoński admirał (zm. 1934 )
1850 :
1851 – Jan Chełmiński , polski malarz (zm. 1925 )
1852 :
1856 :
1857 – Friedrich Grabowsky , niemiecki biolog, speleolog, dyrektor wrocławskiego ogrodu zoologicznego pochodzenia polskiego (zm. 1929 )
1859 :
1860 – Gabriele Possanner , austriacka lekarka (zm. 1940 )
1861 :
1865 :
1867 :
1869 :
1870 – Stanisław Stempowski , polski bibliotekarz, pisarz (zm. 1952 )
1871 – Wacław Łypacewicz , polski adwokat, polityk, poseł na Sejm RP (zm. 1951 )
1872 – Piotr Kubowicz , polski malarz, pedagog (zm. 1949 )
1874 :
1875 :
1878 :
1879 – Stanisław Fischer , polski nauczyciel, działacz społeczny (zm. 1967 )
1880 – Gustaf Nyholm , szwedzki szachista (zm. 1957 )
1881 :
1882 – Karol Jastrzębski , polski duchowny katolicki (zm. 1966 )
1883 :
1884 :
Francesco Cangiullo , włoski grafik, malarz, poeta (zm. 1977 )
Kazimierz Kolbuszewski , polski historyk literatury, wykładowca akademicki (zm. 1943 )
Julie Šupichová , czeska esperantystka, pisarka, publicystka (zm. 1970 )
Włodzimierz Szyłkarski , polsko-niemiecko-litewski filozof, filolog klasyczny, wykładowca akademicki (zm. 1960 )
Kazimierz Zenkteller , polski podpułkownik rezerwy piechoty, powstaniec śląski i wielkopolski (zm. 1955 )
1885 :
Jerome Kern , amerykański kompozytor, autor musicali (zm. 1945 )
Eduard Künneke , niemiecki kompozytor (zm. 1953 )
Franciszek Leja , polski matematyk, wykładowca akademicki (zm. 1979 )
Bronisław Ziemięcki , polski polityk, samorządowiec, poseł na Sejm RP, minister pracy i opieki społecznej, prezydent Łodzi (zm. 1944 )
1888 :
1889 – Balthasar Van Der Pol , holenderski inżynier, fizyk, wykładowca akademicki (zm. 1959 )
1890 :
1892 :
1893 :
1894 :
1895 :
1896 – Agustín Muñoz Grandes , hiszpański generał, polityk (zm. 1970 )
1897 :
1898 :
1899 – Maria Gorczyńska , polska aktorka, dyrektor teatru (zm. 1959 )
1901 :
1902 :
1903 :
1904 – Estera Tenenbaum , izraelska biolog (zm. 1963 )
1905 :
1906 :
1907 – Bronisław Kopyciński , polski inżynier (zm. 2004 )
1908 :
1909 – Carl Eklund , amerykański ornitolog, polarnik (zm. 1962 )
1910 :
1911 :
1912 :
Marc Daniels , amerykański reżyser teatralny i telewizyjny (zm. 1989 )
Witold Grott , polski ekonomista, działacz społeczny, polityczny i narodowy (zm. 1943 )
Arne Næss , norweski filozof, działacz społeczny (zm. 2009 )
Francis Rogallo , amerykański konstruktor lotniczy pochodzenia polskiego (zm. 2009 )
Henryk Rostworowski , polski aktor, prozaik, poeta, tłumacz, piosenkarz, konferansjer (zm. 1984 )
František Šterc , czeski piłkarz (zm. 1978 )
1913 :
1914 :
1915 – Ernst Schröder , niemiecki aktor (zm. 1994 )
1916 :
1917 – Iwan Donskich , radziecki major (zm. 1997 )
1918 :
1919 :
1920 :
1921 :
1922 :
1923 :
1924 :
1925 :
1926 :
1927 – Józef Ławnik , polski historyk (zm. 2019 )
1928 :
1929 :
1930 :
Aloysius Ambrozic , kanadyjski duchowny katolicki pochodzenia słoweńskiego, arcybiskup Toronto , kardynał (zm. 2011 )
Bobby Blue Bland , amerykański wokalista bluesowy (zm. 2013 )
Carlos Cecconato , argentyński piłkarz (zm. 2018 )
Darío Jara Saguier , paragwajski piłkarz, trener (zm. 2023 )
Usko Meriläinen , fiński kompozytor, dyrygent (zm. 2004 )
Gabriel Montalvo Higuera , kolumbijski duchowny katolicki, arcybiskup, nuncjusz apostolski (zm. 2006 )
Esteban Edward Torres , amerykański polityk (zm. 2022 )
Federico Vairo , argentyński piłkarz (zm. 2010 )
Lech Wojciechowski , polski aktor (zm. 1980 )
Sobiesław Zasada , polski kierowca rajdowy, przedsiębiorca
1931 :
1932 :
1933 :
1934 :
José Ignacio Alemany Grau , hiszpański duchowny katolicki, biskup Chachapoyas
Raymond Boudon , francuski socjolog (zm. 2013 )
Antonina Chmielarczyk , polska saneczkarka, spadochroniarka (zm. 2024 )
Édith Cresson , francuska polityk, premier Francji
Stanisław Sędziwy , polski matematyk, profesor nauk matematycznych (zm. 2024 )
Antoni Zambrowski , polski dziennikarz, publicysta, działacz opozycji antykomunistycznej (zm. 2019 )
1935 :
1936 :
1937 :
1938 :
Concepció Ferrer , hiszpańska i katalońska polityk
Madeleine de Grandmaison , francuska i martynikańska polityk
Zbigniew Pruszkowski , polski polityk, poseł na Sejm PRL
Helena Sęk , polska psycholog, wykładowczyni akademicka
Jerzy Stasiuk , polski aktor (zm. 2000 )
Włodzimierz Śpiewak , polski piłkarz, trener (zm. 1997 )
Wiktor Żdanowicz , rosyjski florecista
1939 :
1940 :
1941 :
Chiquinho , brazylijski piłkarz
Benedykt Czuma , polski dziennikarz, wydawca, działacz opozycji antykomunistycznej, polityk (zm. 2023 )
Karl Diller , niemiecki polityk
Bobby Hutcherson , amerykański wibrafonista i kompozytor jazzowy (zm. 2016 )
Gabdrachman Kadyrow , rosyjski żużlowiec pochodzenia tatarskiego (zm. 1993 )
Beatrice Tinsley , nowozelandzka astronom, kosmolog pochodzenia brytyjskiego (zm. 1981 )
1942 :
1943 :
1944 :
1945 :
1946 :
1947 :
1948 :
Walter Avogadri , włoski kolarz szosowy i torowy
Michaił Barysznikow , rosyjski tancerz, choreograf
Valeri Brainin , rosyjsko-niemiecki poeta, muzykolog
Peter Jackson , brytyjski historyk, mediewista
Jacek Machciński , polski piłkarz, trener (zm. 2019 )
Angelika Schafferer , austriacka saneczkarka
Krzysztof Stec , polski kolarz szosowy i przełajowy (zm. 2019 )
Stanisław Tymiński , polski przedsiębiorca, polityk
László Vadász , węgierski szachista (zm. 2005 )
1949 :
1950 :
1951 :
1952 :
1953 :
1954 :
1955 :
1956 :
1957 :
Miguel Ángel Díaz , salwadorski piłkarz
Gerardo Galeote Quecedo , hiszpański prawnik, polityk
Janick Gers , brytyjski muzyk pochodzenia polskiego, członek zespołu Iron Maiden
Chris Jacobie , namibijski dziennikarz
Frank Miller , amerykański pisarz, autor komiksów
Jolanta Niestrój-Malisz , polska aktorka
Jan Tryba , polski matematyk (zm. 1992 )
Sciapan Sucharenka , białoruski działacz państwowy, dyplomata, funkcjonariusz KGB
1958 :
Pawieł Jezowskich , rosyjski hokeista, trener
Habib Koité , malijski piosenkarz, gitarzysta, autor piosenek
Kadri Mälk , estońska artystka, projektantka biżuterii (zm. 2023 )
Alan Milburn , brytyjski polityk
Norica Nicolai , rumuńska prawnik, polityk
Andrzej Piotrowski , polski sztangista
1959 :
1960 :
1961 :
Norizan Bakar , malezyjski piłkarz, trener
Gillian Gilbert , brytyjska gitarzystka, klawiszowiec, członkini zespołów: The Other Two i New Order
Nino Gurieli , gruzińska szachistka
Jarosław Trześniewski-Kwiecień , polski prawnik, sędzia, poeta, prozaik, eseista, publicysta
Aleksandr Wowin , amerykański językoznawca, filolog, japonista pochodzenia rosyjskiego (zm. 2022 )
1962 :
1963 :
Moana Carcasses Kalosil , vanuacki polityk, premier Vanuatu
Paulo Roberto Curtis Costa , brazylijski piłkarz
Søren Gade , duński ekonomista, polityk
George Monbiot , brytyjski dziennikarz, publicysta, działacz ekologiczny
Andrzej Piekarczyk , polski satyryk, członek Kabaretu OT.TO
Robertas Tautkus , litewski piłkarz, trener
1964 :
1965 :
1966 :
1967 :
Tomasz Bogus , polski bankowiec
Michael Ebling , niemiecki prawnik, samorządowiec, burmistrz Moguncji
Martin Eggleston , amerykański koszykarz, trener
Dubravka Filipovski , serbska bizneswoman, pedagog, polityk
Dave Manson , kanadyjski hokeista
Michael Pham , amerykański duchowny katolicki, biskup pomocniczy San Diego pochodzenia wietnamskiego
Krzysztof Ruchniewicz , polski historyk, niemcoznawca, wykładowca akademicki
1968 :
1969 :
1970 :
1971 :
1972 :
Nathan Blake , walijski piłkarz
Søren Frederiksen , duński piłkarz, trener
Sámal Hentze , farerski piłkarz, trener
Hanjar Ödäýew , turkmeński szachista
Mirjam Ott , szwajcarska curlerka
Mark Owen , brytyjski piosenkarz
Josh Randall , amerykański aktor
Piotr Walczak , polski urzędnik państwowy
Zuzana Zvolenská , słowacka prawnik, polityk
1973 :
1974 :
1975 :
1976 :
Ahn Jung-hwan , południowokoreański piłkarz
Marcin Bortkiewicz , polski reżyser, scenarzysta, dramaturg, aktor
Wojciech Klata , polski aktor
Ruby Lin , tajwańska aktorka, piosenkarka
Karin Roten , szwajcarska narciarka alpejska
Abbas Sawwan , izraelski piłkarz pochodzenia arabskiego
Wojciech Szala , polski piłkarz
Shreyas Talpade , indyjski aktor
1977 :
1978 :
1979 :
1980 :
Sherzod Husanov , uzbecki bokser
Dragan Naczewski , macedoński piłkarz
Eva Padberg , niemiecka modelka
Marat Safin , rosyjski tenisista
Arne Sneli , norweski skoczek narciarski
Tore Sneli , norweski skoczek narciarski
Andreas Tölzer , niemiecki judoka
Wang Yaping , pilotka wojskowa, tajkonautka
Jiří Welsch , czeski koszykarz
1981 :
1982 :
1983 :
1984 :
1985 :
1986 :
1987 :
1988 :
1989 :
1990 :
1991 :
1992 :
1993 :
1994 :
1995 :
1996 :
1997 :
1998 :
Rati Ardaziszwili , gruziński piłkarz
Oumaima Bedioui , tunezyjska judoczka
Devin Druid , amerykański aktor
Miguel Heidemann , niemiecki kolarz szosowy
Albina Kelmendi , kosowska piosenkarka, autorka tekstów
Aleksandr Łomowicki , rosyjski piłkarz
Magomiedchan Magomiedow , rosyjski i azerski zapaśnik
Elise Vanderelst , belgijska lekkoatletka, biegaczka średniodystansowa
1999 :
2000 :
2001 :
2002 – Leandro Riedi , szwajcarski tenisista
2003 – Paulina Ramanauskaitė , litewska łyżwiarka figurowa
2004 – Michael Zheng , amerykański tenisista pochodzenia chińskiego
Zmarli
98 – Nerwa , cesarz rzymski (ur. 30 )
457 – Marcjan , cesarz wschodniorzymski (ur. ok. 392 )
672 – Witalian , papież (ur. ?)
847 – Sergiusz II , papież (ur. ?)
1377 – Fryderyk III , król Sycylii , książę Aten i Neopatrii (ur. 1341 )
1509 – Jan I Wittelsbach , palatyn i książę Palatynatu -Simmern/Hunsrück (ur. 1459 )
1540 – Aniela Merici , włoska zakonnica, założycielka Zgromadzenia Sióstr Urszulanek , święta (ur. 1474 )
1547 – Anna Jagiellonka , królowa niemiecka, czeska i węgierska (ur. 1503 )
1556 – Humajun , władca z dynastii Wielkich Mogołów w Indiach (ur. 1508 )
1595 – Jacobus Bergemann , niemiecki lekarz, matematyk (ur. 1527 )
1597 – Jaakko Ilkka , fiński przywódca powstania chłopskiego (ur. 1545 )
1612 – (data pogrzebu) Marten van Valckenborch , holenderski malarz (ur. 1535 )
1627 – Cecylia Wazówna , królewna szwedzka, margrabina badeńska (ur. 1540 )
1629 – Hieronymus Praetorius , niemiecki kompozytor, organista (ur. 1560 )
1638 – Hernando de Arias y Ugarte , hiszpański duchowny katolicki, arcybiskup Limy i prymas Peru (ur. 1561 )
1641 – Marcin Wadowita , polski teolog, pisarz religijny, profesor Akademii Krakowskiej (ur. 1567 )
1645 – Takuan Sōhō , japoński mistrz zen , artysta, prozaik, poeta, kaligraf, twórca ogrodów, mistrz sztuk walki (ur. 1573 )
1650 – Wawrzyniec Cieszyński , polski malarz (ur. ?)
1651 – Abraham Bloemaert , holenderski malarz, rytownik (ur. 1564 )
1654 – Anna Alojza Chodkiewicz , polska księżna (ur. 1600 )
1664 – Karol Józef Habsburg , arcyksiążę austriacki, duchowny katolicki, biskup wrocławski , ołomuniecki i pasawski (ur. 1649 )
1688 – Daniel Sinapius (starszy) , słowacki duchowny protestancki, poeta, prozaik, tłumacz, pedagog (ur. 1640 )
1701 – Christian Mentzel , niemiecki lekarz, botanik, orientalista, protosinolog (ur. 1622 )
1705 – Joachim Friedrich Benkendorf , brandenburski dyplomata (ur. 1648 )
1715 – Caspar Neumann , niemiecki duchowny luterański, demograf (ur. 1648 )
1719 – Ferdinando d’Adda , włoski kardynał (ur. 1650 )
1731 – Bartolomeo Cristofori , włoski muzyk, twórca instrumentów muzycznych (ur. 1655 )
1740 – Ludwik IV Henryk Burbon-Condé , francuski arystokrata, polityk, pierwszy minister króla Francji (ur. 1692 )
1763 – Jan Teodor Wittelsbach , książę bawarski, kardynał (ur. 1703 )
1772 – Jan Skarbek , polski szlachcic, polityk, kasztelan inowrocławski (ur. 1710 )
1786 – Joachim von Düben , szwedzki baron, dyplomata, polityk (ur. 1708 )
1793 – Alojzy Fryderyk Brühl , polski polityk, generał, dyplomata, dramaturg, poeta pochodzenia saskiego (ur. 1739 )
1802 – Johann Rudolf Zumsteeg , niemiecki kompozytor, dyrygent (ur. 1760 )
1807 – Osman Pazvantoğlu , osmański janczar, pasza Widynia (ur. 1758 )
1814 – Johann Gottlieb Fichte , niemiecki filozof (ur. 1762 )
1815 – Augustyn Zhao Rong , chiński duchowny katolicki, męczennik, święty (ur. 1746 )
1816 – Samuel Hood , brytyjski arystokrata, admirał (ur. 1724 )
1820 – Francisco Antonio Javier de Gardoqui Arriquíbar , hiszpański kardynał (ur. 1747 )
1829 – Luigi Fortis , włoski jezuita (ur. 1748 )
1832 – Fiodor Kałmyk , rosyjski malarz, miedziorytnik pochodzenia kałmuckiego (ur. 1765 )
1836 – Wilhelmina Badeńska , wielka księżna Hesji i Renu (ur. 1788 )
1844 :
1850 – Johann Gottfried Schadow , niemiecki malarz, rzeźbiarz, grafik (ur. 1764 )
1851 – John James Audubon , amerykański ornitolog, przyrodnik, malarz (ur. 1785 )
1859 – Menachem Mendel Morgenstern , cadyk z Kocka (ur. 1787 )
1860 :
1862 – Paweł Józef Nardini , niemiecki duchowny katolicki, błogosławiony (ur. 1821 )
1863 – Edward Robinson , amerykański teolog protestancki, biblista, podróżnik (ur. 1794 )
1864 – Leo von Klenze , niemiecki architekt (ur. 1784 )
1873 – Adam Sedgwick , brytyjski geolog, wykładowca akademicki (ur. 1785 )
1876 – Justyn Karnicki , polski archeolog, historyk, kolekcjoner, polityk (ur. 1806 )
1880 – Edward Middleton Barry , brytyjski architekt (ur. 1830 )
1881 – Johann Rudolf Kutschker , austriacki duchowny katolicki, arcybiskup Wiednia , kardynał (ur. 1810 )
1886 – Tomasz Oskar Sosnowski , polski rzeźbiarz (ur. 1810 )
1889 – Johann Gustav Fischer , niemiecki zoolog, ichtiolog, herpetolog (ur. 1819 )
1890 – Carl Westphal , niemiecki neurolog, psychiatra (ur. 1833 )
1891 – Maria Rafaela Quiroga , hiszpańska zakonnica, stygmatyczka, mistyczka, Służebnica Boża (ur. 1811 )
1893 – James Blaine , amerykański polityk (ur. 1830 )
1896 – Simeon Bavier , szwajcarski polityk, prezydent Szwajcarii (ur. 1825 )
1897 – Julian Roszkowski , polski generał w służbie austro-węgierskiej (ur. 1834 )
1900 – Édouard Riou , francuski malarz, ilustrator (ur. 1833 )
1901 – Giuseppe Verdi , włoski kompozytor (ur. 1813 )
1902 – Aniela Aszpergerowa , polska aktorka (ur. 1816 )
1904 – Piotr Hoser , polski ogrodnik pochodzenia niemieckiego (ur. 1818 )
1907 – Otto Kuntze , niemiecki botanik, mykolog (ur. 1843 )
1910 – Thomas Crapper , brytyjski hydraulik, wynalazca (ur. 1836 /37 )
1912 – Leopold Méyet , polski adwokat, kolekcjoner, bibliofil (ur. 1850 )
1913 – Rajner Ferdynand Habsburg , arcyksiążę austriacki, generał, polityk, premier Austrii (ur. 1827 )
1914 – Johann Carl Weck , niemiecki przedsiębiorca (ur. 1841 )
1918 :
1919 – Endre Ady , węgierski poeta (ur. 1877 )
1920 – Adolf Dietzius , polski lekarz, polityk (ur. 1852 )
1922 :
1923 – Maria od Jezusa Santocanale , włoska zakonnica, błogosławiona (ur. 1852 )
1924 – Adolf Daab , polski przedsiębiorca budowlany pochodzenia niemieckiego (ur. 1872 )
1925 – Alfons Brandt , polski skrzypek (ur. 1868 )
1927 :
1930 – Leon Meredith , brytyjski kolarz torowy i szosowy (ur. 1882 )
1931 – Zygmunt Heryng , polski ekonomista, działacz społeczny i socjalistyczny pochodzenia żydowskiego (ur. 1854 )
1932 – Zofia Chlebowska , polska działaczka oświatowa (ur. 1852 )
1934 – Zygmunt Rymkiewicz , polski generał major w służbie rosyjskiej, nadkomisarz policji (ur. 1862 )
1937 – Ludwik Lepiarz , polski podpułkownik dyplomowany piechoty, działacz sportowy (ur. 1891 )
1939 – Edward Mycielski , polski przemysłowiec, polityk (ur. 1865 )
1940 :
1941 :
1942 :
Nicholas Adontz , ormiański historyk, mediewista, bizantynolog, ormianista, wykładowca akademicki (ur. 1871 )
Kaarel Eenpalu , estoński prawnik, polityk, premier i starszy państwa (ur. 1888 )
Nachmanas Rachmilevičius , litewski polityk, dyplomata pochodzenia żydowskiego (ur. 1876 )
1943 – Teodor Lippmaa , estoński botanik (ur. 1892 )
1944 :
1945 :
Stanisława Agnieszka Falkus , polska zakonnica (ur. 1901 )
Michaił Jegorow , radziecki starszy porucznik (ur. 1905 )
Gideon Klein , czeski pianista, kompozytor pochodzenia żydowskiego (ur. 1919 )
Anatolij Kowalewski , radziecki pułkownik (ur. 1916 )
Leopolda Gertruda Ludwig , polska zakonnica (ur. 1905 )
Kálmán Pándy , węgierski neurolog, psychiatra (ur. 1868 )
Jakym Sowenko , radziecki major (ur. 1914 )
Wasyl Skopenko , radziecki pułkownik (ur. 1912 )
Antal Szerb , węgierski pisarz pochodzenia żydowskiego (ur. 1901 )
1949 :
1951 – Carl Gustaf Mannerheim , fiński dowódca wojskowy, polityk, regent i prezydent Finlandii (ur. 1867 )
1953 – Iwan Daniłow , radziecki polityk (ur. 1895 )
1954 – Roman Stupnicki , polski hokeista (ur. 1913 )
1956 :
1957 – Władimir Cariuk , radziecki partyzant, działacz komunistyczny (ur. 1899 )
1959 – Jozef Sivák , słowacki polityk (ur. 1886 )
1960 – William Kelly , australijski polityk (ur. 1877 )
1961 – Simon Rrota , albański malarz, fotograf (ur. 1887 )
1962 – Teodor Marchlewski , polski biolog, genetyk, wykładowca akademicki (ur. 1899 )
1964 – Stanisław Piętak , polski prozaik, poeta (ur. 1909 )
1965 – Feliks Olszak , polski inżynier, wykładowca akademicki (ur. 1904 )
1967 :
Roger Chaffee , amerykański pilot wojskowy, inżynier, astronauta (ur. 1935 )
David Maxwell Fyfe , brytyjski prawnik, polityk (ur. 1900 )
Virgil Grissom , amerykański pilot wojskowy, astronauta (ur. 1926 )
Alphonse Juin , francuski dowódca wojskowy, marszałek Francji (ur. 1888 )
Michał Klepacz , polski duchowny katolicki, biskup łódzki (ur. 1893 )
Jan Schiavo , włoski duchowny katolicki, misjonarz, błogosławiony (ur. 1903 )
Luigi Tenco , włoski kompozytor, piosenkarz (ur. 1938 )
Edward Higgins White , amerykański pilot wojskowy, inżynier, astronauta (ur. 1930 )
1968 :
1969 – Hanns Jelinek , austriacki kompozytor i teoretyk muzyki (ur. 1901 )
1970 :
1971 :
1972 :
1973 :
1974 :
1975 – Bill Walsh , amerykański scenarzysta i producent filmowy (ur. 1913 )
1977 – Włodzimierz Szumilin , polski inżynier elektryk (ur. 1901 )
1978 – Oscar Homolka , austriacko-amerykański aktor (ur. 1898 )
1979 :
1981 – Maria Żabczyńska , polska aktorka (ur. 1903 )
1982 – Daniel Sundén-Cullberg , szwedzki żeglarz sportowy (ur. 1907 )
1983 :
Georges Bidault , francuski polityk, premier Francji (ur. 1899 )
Louis de Funès , francuski aktor komediowy pochodzenia hiszpańskiego (ur. 1914 )
Witold Kalicki , polski malarz, grafik (ur. 1915 )
Higinio Morínigo , paragwajski generał, polityk, prezydent Paragwaju (ur. 1897 )
Vilém Vrabec , czeski kucharz, autor książek kucharskich, pedagog (ur. 1901 )
Ruth Weyher , niemiecka aktorka, producentka filmowa (ur. 1901 )
1984 :
1985 :
1986 :
1987 :
1988 :
1989 :
1990 – Travis Webb , amerykański kierowca wyścigowy (ur. 1910 )
1991 :
1992 :
1993 :
1994 :
1995 :
1996 – Olga Havlová , czechosłowacka i czeska pierwsza dama (ur. 1933 )
1997 – Aleksandr Zarchi , rosyjski reżyser filmowy (ur. 1908 )
1999 :
2000 :
2001 – Pedro Carrasco , hiszpański bokser (ur. 1943 )
2002 – Jelena Gorczakowa , rosyjska lekkoatletka, oszczepniczka (ur. 1933 )
2003 – Henryk Jabłoński , polski historyk, polityk, minister oświaty i szkolnictwa wyższego, przewodniczący Rady Państwa (ur. 1909 )
2004 :
2005 – Paweł Berger , polski klawiszowiec, kompozytor członek zespołu Dżem (ur. 1950 )
2006 :
2007 :
2008 :
2009 :
2010 :
2011 :
2012 :
2013 :
2014 :
2015 :
2016 :
2017 :
2018 :
2019 :
2020 :
Edvardas Gudavičius , litewski historyk (ur. 1929 )
Czesław Jaroszyński , polski aktor, poeta (ur. 1931 )
Jan Maruszewski , polski żołnierz, uczestnik powstania warszawskiego (ur. 1926 )
Tamara Sorbian , polska reżyserka, scenarzystka i producentka filmowa i dokumentalna, autorka filmów animowanych (ur. 1952 )
Jiří Zahradník , czeski entomolog, fotograf, muzyk (ur. 1928 )
2021 :
2022 :
Barbara Falkowska , polska artystka plastyk, twórczyni tkaniny artystycznej (ur. 1931 )
Nedjeljko Mihanović , serbski literaturoznawca, pisarz, polityk, minister edukacji, przewodniczący Zgromadzenia Chorwackiego (ur. 1930 )
Jadwiga Podmostko , polska dziennikarka (ur. 1942 )
Ri Yong Mu , północnokoreański dowódca wojskowy, polityk (ur. 1925 )
Charanjit Singh , indyjski hokeista na trawie (ur. 1931 )
Jacek Smagowicz , polski działacz opozycji antykomunistycznej (ur. 1943 )
2023 :
Pietro Forquet , włoski brydżysta (ur. 1925 )
Aleksander Krawczuk , polski historyk starożytności, wykładowca akademicki, eseista, polityk, minister kultury i sztuki, poseł na Sejm RP (ur. 1922 )
Michaił Mustygin , rosyjski piłkarz, trener (ur. 1937 )
Wojciech Narębski , polski geolog, żołnierz AK , uczestnik kampanii włoskiej (ur. 1925 )
Sylvia Syms , brytyjska aktorka (ur. 1934 )
Zbigniew Wróblewski , polski gitarzysta metalowy, członek zespołu Vader (ur. 1962 )
2024 – Henryk Pytel , polski hokeista, trener (ur. 1955 )
Przypisy