ArmagnacArmagnac, armaniak – najstarsza francuska i europejska wódka naturalna z winogron (winiak). Najstarsze udokumentowane wzmianki o handlu armaniakiem pochodzą z 1461 roku[1][2]. Nazwa pochodzi od francuskiego regionu Armagnac w Gaskonii, w południowo-zachodniej Francji[3]. Armaniak produkuje się w 3 podregionach (apelacjach): Bas-Armagnac, Ténerèze, oraz Haut-Armagnac, które położone są administracyjnie w departamentach: Gers, Landes i Lot i Garonna[2][4]. Od 2005 niestarzony tzw. biały armaniak (Blanche) posiada własną apelację[4][5]. Armaniak jest produkowany przez ciągłą destylację białego wina w specjalnym destylatorze i następnie leżakowany w dębowych beczkach. Rejon Armagnac zdołał uniknąć zdominowania przez wielkie koncerny, jak się to stało w przypadku koniaku i szampana[2]. Właściciele niewielkich winnic nadal produkują swoje trunki o niepowtarzalnym smaku i często wysokiej jakości[6]. Producenci bez własnych urządzeń destylacyjnych wypożyczają na czas destylacji przenośne alembiki[2]. WinoroślUprawy zajmują między 4270 ha[4] a około 6000 ha[7]. Do produkcji armaniaku oficjalnie dopuszczono 10 szczepów winogron[4]. Cztery z nich uważa się za najważniejsze[5]: DestylacjaSok z winogron zebranych w październiku fermentuje naturalnie, bez jakichkolwiek dodatków. Powstające wino jest dość kwaśne (co wynika z cech używanych odmian), o stosunkowo słabym aromacie i niskoalkoholowe[4][8][9]. Destylat otrzymuje się w procesie destylacji ciągłej w specjalnym, wykonanym w całości z miedzi alembiku. Został on opatentowany w 1918 roku przez Edouarda Adama i pomimo licznych ulepszeń i modyfikacji, zasada jego działania pozostała niezmieniona[2]. W przeciwieństwie do koniaku wino do produkcji armaniaku destyluje się najczęściej tylko jeden raz[2], choć przepisy dopuszczają destylację dwukrotną[4]. Destylat ma ok. 52-60% alkoholu[10]. Termin destylacji ustalany jest odgórnie dla wszystkich producentów i upływa nie później niż 31 marca roku następującego po zbiorach[4][5]. DojrzewanieNatychmiast po destylacji armagnac jest umieszczany w 400-litrowych dębowych beczkach z miejscowego dębu[2]. Beczki są składowane w piwnicach winnych o stałej temperaturze i wilgotności. Od tego momentu w winiaku zaczynają zachodzić procesy dojrzewania:
Winiak nabiera bursztynowego koloru, który później przechodzi w mahoniowy[4]. Niekiedy, aby zapobiec dalszemu wchłanianiu garbników, co powoduje nadmierną cierpkość, przelewa się zawartość beczek do szklanych naczyń[11]. Gotowy armaniakMinimalny poziom alkoholu w gotowym armaniaku ustalono na 40%[4]. Armaniak jest sprzedawany w podziale na dwa rodzaje zależnie od składu i czasu leżakowania:
Gdy czas leżakowania jest dostatecznie długi, rozpoczyna się mieszanie: łączenie winiaków z różnych partii. Docelowa zawartość alkoholu może być osiągana przez stopniowe dodawanie „petites eaux”, czyli mieszanki wody destylowanej z armaniakiem. Dla potrzeb handlu przyjął się podział na trzy grupy wiekowe według czasu leżakowania najmłodszego winiaku w mieszance: Mieszankę, której najmłodszy winiak leżakował co najmniej 10 lat określa się jako „Hors d'âge”[2].
Roczniki, charakterystycznie dla armaniaku, odnoszą się wyłącznie do roku zbioru. Rozcieńczanie nie jest stosowane, ponieważ winiak dojrzewa w wilgotnych piwnicach (nie ma parowania wody) i jest sprzedawany, gdy poziom alkoholu spadnie do około 40-48%. Armaniak tego rodzaju nigdy nie jest młodszy niż 10 lat, a rok zbioru jest wyraźnie zaznaczony na etykiecie. Wiek armaniaku określa się według momentu zabutelkowania[11]. Uwagi
Przypisy
Linki zewnętrzne
|