|
Bitwa o Mińsk (X 1920)
 Wojna polska 1918–1921[1] Walki o Mińsk – walki stoczone 15 października 1920 roku przez Grupę płk. Gustawa Paszkiewicza o Mińsk podczas wojny polsko-bolszewickiej 1920. Sytuacja ogólnaPo wielkiej bitwie nad Wisłą, Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego zreorganizowało struktury wojskowe; zlikwidowało między innymi dowództwa frontów i rozformowało 1. i 5. Armię. Na froncie przeciwsowieckim rozwinięte zostały 2., 3., 4. i 6. Armia[2]. 10 września, na odprawie w Brześciu ścisłych dowództw 2. i 4 Armii, marsz. Józef Piłsudski nakreślił zarys planu nowej bitwy z wojskami Frontu Zachodniego Michaiła Tuchaczewskiego. Rozpoczęły się prace sztabowe nad planem bitwy niemeńskiej[2]. Toczona w dniach 20–28 września operacja zakończyła się dużym sukcesem militarnym Wojska Polskiego. Jeszcze w nocy z 25 na 26 września sztab Naczelnego Wodza przygotował dokumenty do kolejnej fazy operacji. Jej celem było wykonanie manewru okrążającego i ostateczne pobicie wojsk sowieckiego Frontu Zachodniego[3] W zasadzie rozegrany w dniach 28–29 września bój pod Lidą był zakończeniem kolejnego etapu walk[4]. Bezpośrednio po nim polskie dywizje przystąpiły do pościgu za pobitym nieprzyjacielem. Pościg ten objął rozległy front od Niemna na północy, aż po Prypeć na południu[5]. Z 2 Armii gen. Edwarda Śmigłego-Rydza wydzielono grupę pościgową „Mir” pod dowództwem pułkownika Stefana Dąba-Biernackiego w składzie: 1 Dywizja Piechoty Legionów oraz 2. i 4 Brygada Jazdy, która przekroczywszy Niemen na południowy wschód od Lidy, parła przez Nowogródek ku linii kolejowej Baranowicze – Mińsk, starając się zepchnąć sowiecką 15 Armię Augusta Korka i resztki 3 Armii Władimira Łazariewicza z drogi odwrotu na Mińsk[6][7]. Wobec mającego nastąpić wkrótce rozejmu, wojska polskie dążyły do zajęcia korzystnej linii frontu[8]. 4 października marszałek Józef Piłsudski wydał rozkaz operacyjny nakazujący jednostkom 2 Armii osiągnięcie linii Kojdany – Hulewicze – Lachwa oraz opanowanie Mołodeczna[9]. Walki o MińskPo przełamaniu obrony sowieckiej pod Lebiedziewem 12 października 2 DPLeg. opanowała Mołodeczno, biorąc 200 jeńców z 5 i 6 DS, zaś 14 DP i 15 DP po walkach w rejonie Kojdanowa z 8 i 27 DS, zmusiły Sowietów do odwrotu, niwecząc plany dowództwa sowieckiego do utworzenia obrony na linii Kojdanów – Mołodeczno. Po tych sukcesach 14 DP otrzymała rozkaz obsadzenia linii Ptyczy i skierowania na Mińsk Oddziału Wydzielonego[10].  14 października na Mińsk ruszył oddział wydzielony płk. Gustawa Paszkiewicza (55 i 56 pp, 2 i 3 dywizjon 14 pap, 3 kompania 14 batalionu saperów). Maszerując wzdłuż toru kolejowego z Kojdanowa na Mińsk, grupa utrzymywała na lewym skrzydle styczność bojową z 15 Dywizją Piechoty, na prawym z Grupą gen. M. Milewskiego (57 i 58 pp, 15 puł, 1 dywizjon 14 pap, 2 bateria 7 dak), która dwiema kolumnami posuwała się na Ulżany. 15 października grupa Paszkiewicza sforsowała Ptycz i podeszła pod Mińsk. Po krótkich walkach opanowała miasto o godz. 13.30, po koncentrycznym natarciu i złamaniu słabego oporu zdemoralizowanego nieprzyjaciela. Zdobyto dużo taboru kolejowego, 10 ckm i wiele sprzętu wojennego. 16 października dowódca Grupy płk. Paszkiewicz otrzymał rozkaz wycofania się z miasta, ponieważ zgodnie z rokowaniami Mińsk pozostawał w granicach Rosji Sowieckiej. Wraz z wycofującymi się oddziałami polskimi Mińsk opuściło część ludności polskiej, która obawiała się represji sowieckich. Walki o Mińsk Litewski zostały upamiętnione na jednej z tablic na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie napisem „MIŃSK 15 X 1920” Przypisy
Bibliografia
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||
