Czernelica

Czernelica
	; Czernelica, ruiny kościoła dominikańskiego
	Herb
Państwo	Ukraina
Obwód	iwanofrankiwski
Powierzchnia	30,40 km²
Populacja (2018); • liczba ludności	; 1584
Nr kierunkowy	+380 3430
Kod pocztowy	78112
	Położenie na mapie obwodu iwanofrankiwskiego Czernelica
	Położenie na mapie Ukrainy Czernelica
	48°48′N 25°25′E/48,800000 25,416667
	Hasło w Wikisłowniku

Czernelica – osiedle typu miejskiego na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim, w rejonie horodeńskim. W 2001 roku liczyło 1884 mieszkańców.

Historia

Miejscowość została założona pod koniec XVI wieku.

W II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej Czernelica w powiecie horodeńskim województwa stanisławowskiego.

9 maja 1937 w Czernelicy przy udziale starosty Leona Rutkowskiego odsłonięto tablicę upamiętniejącą Polską Organizację Wojskową^[2].

W latach 1943–1945 z rąk nacjonalistów ukraińskich z OUN - UPA zginęło 62 Polaków^[3].

W czasie okupacji niemieckiej mieszkająca we wsi polska rodzina Ustjanowskich udzieliła pomocy Menachemowi Scharffowi, Mordechajowi Sziklerowi i Szymonowi Tauberowi. W 1965 roku Instytut Jad Waszem podjął decyzję o przyznaniu głowie rodziny, Ignacemu Ustjanowskiemu, tytułu Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. W 1991 roku nagrodę tę przyznano także jego żonie Bronisławie i dzieciom - Czesławowi i Urszuli Okułowskiej^[4]. W 1985 roku Jad Waszem przyznał również tytuł Sprawiedliwych wśród Narodów Świata Helenie Szumlańskiej i jej córkom Czesławie oraz Walerii Stefanczyk z d. Szumlańskiej^[5].

W 1989 liczyło 2055 mieszkańców^[6].

W 2013 liczyło 1700 mieszkańców^[7].

Zabytki

ruiny zamku warownego^[8]
kościół późnorenesansowy pw. św. Antoniego - ufundowany wraz klasztorem dominikanów przez wojewodę bracławskiego Michała Jerzego Czartoryskiego i jego żonę Eufrozynę z d. Stanisławską w 1661 r., murowany, z herbem Czartoryskich nad portalem. Po likwidacji dominikanów w wyniku kasaty józefińskiej stał się kościołem parafialnym. Konsekrowany w 1833 r. Zamieniony na magazyn w 1948 r. Zniszczony w wyniku pożaru w 2007, obecnie opuszczony i popadający w coraz większą ruinę^[9]^[10].
zamek^[8] w Zarwanicy^[11].

Przypisy

↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2018 року. Державна служба статистики України. Київ, 2018. стор.36
↑ Uroczystość P. 0. W. w Czernelicy. Odsłonięcie pamiątkowej tablicy. „Wschód”. Nr 49, s. 5, 30 maja 1937.
↑ HenrykH. Komański HenrykH., SzczepanS. Siekierka SzczepanS., EugeniuszE. Różański EugeniuszE., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w Województwie Stanisławowskim 1939-1946, Wrocław: ALTA 2, 2008, s. 108, ISBN 978-83-85865-13-1, OCLC 261139661 .
↑ Ustjanowski Ignacy & Ustjanowska Bronisława ; Son: Czesław ; Daughter: Okułowska Urszula (Ustjanowska). collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-02-21]. (ang.).
↑ Szumlańska Helena ; Daughter: Czesława ; Daughter: Stefanczyk Waleria (Szumlańska). collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-05-29]. (ang.).
↑ Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу
↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року. Державна служба статистики України, 2013. [dostęp 2023-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (ukr.).
↑ ^a ^b Władysław Łozińskim Prawem i lewem. Obyczaje na Czerwonej Rusi w pierwszej połowie XVII wieku, 1903, str. 98
↑ Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski, Artur Grossman: Ukraina zachodnia: tam szum Prutu, Czeremoszu.... Kraków: Wyd. Bezdroża, 2005, s. 314-15. ISBN 83-921981-6-6.
↑ o, Czernelica – klasztor dominikanów [online], Instytut Polski w Kijowie, 19 kwietnia 2019 [dostęp 2023-04-09] (pol.).
↑ Zarwanica (1), fol. Czernelicy, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 427 .

Linki zewnętrzne

Czernelica z Chmielową, Andruchówką, Kosówką, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 816 .
Zamek w Czernelicy
Czernelica na stronie Rady Najwyższej Ukrainy (ukr.)
Zamek w Czernelicy na filmie z drona, 2018.

[1] Чисельність наявного населення України на 1 січня 2018 року. Державна служба статистики України. Київ, 2018. стор.36

[2] Uroczystość P. 0. W. w Czernelicy. Odsłonięcie pamiątkowej tablicy. „Wschód”. Nr 49, s. 5, 30 maja 1937.

[3] HenrykH. Komański HenrykH., SzczepanS. Siekierka SzczepanS., EugeniuszE. Różański EugeniuszE., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w Województwie Stanisławowskim 1939-1946, Wrocław: ALTA 2, 2008, s. 108, ISBN 978-83-85865-13-1, OCLC 261139661 .

[4] Ustjanowski Ignacy & Ustjanowska Bronisława ; Son: Czesław ; Daughter: Okułowska Urszula (Ustjanowska). collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-02-21]. (ang.).

[5] Szumlańska Helena ; Daughter: Czesława ; Daughter: Stefanczyk Waleria (Szumlańska). collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-05-29]. (ang.).

[6] Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу

[7] Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року. Державна служба статистики України, 2013. [dostęp 2023-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (ukr.).

[PiL-8] Władysław Łozińskim Prawem i lewem. Obyczaje na Czerwonej Rusi w pierwszej połowie XVII wieku, 1903, str. 98

[Ukraina-9] Aleksander Strojny, Krzysztof Bzowski, Artur Grossman: Ukraina zachodnia: tam szum Prutu, Czeremoszu.... Kraków: Wyd. Bezdroża, 2005, s. 314-15. ISBN 83-921981-6-6.

[10] , Czernelica – klasztor dominikanów [online], Instytut Polski w Kijowie, 19 kwietnia 2019 [dostęp 2023-04-09] (pol.).

[11] Zarwanica (1), fol. Czernelicy, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 427 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]