Szamocin

Szamocin
	miasto w gminie miejsko-wiejskiej
	; Plac Wolności: kościół i pomnik
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	chodzieski
Gmina	Szamocin
Prawa miejskie	1748
Burmistrz	Jarosław Kołak
Powierzchnia	4,67 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności; • gęstość	; 4305; 921,8 os./km²
Strefa numeracyjna	(+48) 67
Kod pocztowy	64-820
Tablice rejestracyjne	PCH
	Położenie na mapie gminy Szamocin Szamocin
	Położenie na mapie Polski Szamocin
	Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Szamocin
	Położenie na mapie powiatu chodzieskiego Szamocin
	53°01′49″N 17°07′14″E/53,030278 17,120556
TERC (TERYT)	3001054
SIMC	0967096
	Urząd miejskipl. Wolności 19; 64-820 Szamocin
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	BIP

Szamocin (niem. Samotschin) – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie chodzieskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Szamocin. Miasto leży na pn. skraju Pojezierza Chodzieskiego, nad jez. Siekiera. Ośrodek usługowy, fabryka mebli, ogrodnictwo.

Według danych z 31 grudnia 2009 miasto liczyło 4258 mieszkańców^[2].

Położenie

Szamocin leży w północnej części województwa wielkopolskiego w powiecie chodzieskim nad jeziorami: Siekiera i Białym Jeziorem . Miasto o powierzchni 4,5 km² zamieszkuje nieco ponad 4 tysiące mieszkańców. Położone jest na skrzyżowaniu dróg wojewódzkich: nr 190 (Krajenka – Wysoka – Margonin – Wągrowiec - Gniezno) oraz nr 191 (Chodzież – Mieczkowo). Do miasta można dojechać autobusami PKS-u lub linii prywatnych.

Nazwa

Nazwa miasta po raz pierwszy wymieniona jest w łacińskim dokumencie z 1282 roku wydanym w Dłusku i sygnowanym przez Bogumiła z Górki wspominającego Jarosława z Szamocina, łac. "comite Iaroslao de Zamoczino"^[3]. Zapis ten oddaje nazwę w pierwotnej postaci Samocino, utworzoną przy pomocy sufiksu dzierżawczego -ino od staropolskiej nazwy osobowej Samota.

Historia

Ta sekcja od 2011-09 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Pierwsza wzmianka o osadzie Szamoczino pochodzi z 1364 roku, jako wieś szlachecka wzmiankowana jest w 1367. W 1415 roku Szamocin jest w posiadaniu Nałęczów - Abrahama i Dobrogosta z Jaktorowa.

Następnie, w 1473 roku majątki szamocińskie przeszły w posiadanie Grocholskich herbu Topór z Grocholina pod Kcynią, od 1650 roku na własność rodu Baranowskich herbu Jastrzębiec z Baranowa koło Kruszwicy, a w 1700 roku dobra przeszły na własność rodu Bętkowskich z Bętkowic (Będkowic?) koło Ojcowa.

W 1748 nastąpiło nadanie praw miejskich na prawie magdeburskim. Od 1750 roku Szamocin przeszedł na własność Leona Raczyńskiego, kasztelana santockiego. W 1772 roku Szamocin został wcielony do Prus. W 1807 roku staje się częścią Księstwa Warszawskiego, a w 1815 roku staje się z kolei częścią Księstwa Poznańskiego.

W XVIII - XIX w. ośrodek sukiennictwa. Po odbudowie z wielkiego pożaru w 1840, następuje dalszy rozwój miasta: w 1868 magistrat urządza stację telegraficzną, od 1895 roku działa w mieście Ochotnicza Straż Pożarna, a w roku 1908 Szamocin uzyskał połączenie kolejowe z Chodzieżą i Gołańczą.

Mieszkańcy miasta wzięli udział w powstaniu wielkopolskim 1918-1919. W 1919 roku wojska gen. Hallera wkroczyły do miasta. W 1920 wojewoda poznański mianuje pierwszą radę miejską. W 1921 roku wojska pruskie opuściły miasto. W tym samym roku powstaje Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół", a rok później chór im. Paderewskiego.

W 1939 roku rozpoczęła się okupacja miasta przez wojska III Rzeszy, która trwała do roku 1945. W latach 1943–1945 nazwę miasta, dla zatarcia słowiańskiego pochodzenia, zmieniono na Fritzenstadt.

W roku 1952 otwarto Państwowy Dom Dziecka, a w 1985 roku szkoła podstawowa w Szamocinie otrzymała imię Marii Konopnickiej. W roku 1993 odsłonięto odbudowany Pomnik Wolności^[4].

W 1948 roku Szamocin obchodził 200-lecie nadania praw miejskich, a w 1965 roku 600-lecie swego istnienia. W 1998 roku obchodzono 250-lecie nadania praw miejskich.

Reforma administracyjna z 1975 roku umieściła Szamocin w nowo powstałym województwie pilskim, natomiast w wyniku reformy z 1999 roku miasto znalazło się w województwie wielkopolskim.

Ratusz
Rynek
Plac Wolności - przystanek autobusowy

Demografia

Piramida wieku mieszkańców Szamocina w 2014 roku^[1].

Zabytki

Do zabytków należą:

Kościół śś. Piotra i Pawła – z elementami stylów klasycystycznego i neoromańskiego, postawiony w I połowie XIX wieku. Obiekt poewangelicki.
Kościół parafialny pw. Najświętszej Maryi Panny Wspomożycielki Wiernych – budynek postawiony na początku XX wieku w stylu pseudobarokowym.
Spichlerz zbożowy – pochodzi z I połowy XIX wieku. Jest to budynek szachulcowy, podpiwniczony.
Domki sukienników z XVIII i XIX wieku.
Ratusz - siedziba Urzędu Miasta i Gminy z około 1887 roku.

Współpraca międzynarodowa

Miasta i gminy partnerskie:

Grasberg (Niemcy)^{[potrzebny przypis]}
Suso (Dania) - współpraca zakończyła się w 2007 roku po likwidacji gminy Suso w wyniku reformy administracyjnej w Danii
Złoty Stok (Polska)

Ludzie związani z Szamocinem

Z tym tematem związana jest kategoria: Ludzie związani z Szamocinem.

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b Szamocin w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2009 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2010-06, s. 102. ISSN 1734-6118. [dostęp 2010-07-16].
↑ "Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski", tom I, Biblioteka Kórnicka, Poznań 1877, str.474-75.
↑ Wiadomości z miast i gmin, w: Kronika Wielkopolski, nr 1/1994, s. 194, ISSN 0137-3102

Linki zewnętrzne

Szamocin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 776 .

[populacja2016-1] Szamocin w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-12] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[2] Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2009 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2010-06, s. 102. ISSN 1734-6118. [dostęp 2010-07-16].

[3] "Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski", tom I, Biblioteka Kórnicka, Poznań 1877, str.474-75.

[4] Wiadomości z miast i gmin, w: Kronika Wielkopolski, nr 1/1994, s. 194, ISSN 0137-3102

[1]

[2]

[3]

[4]