54 Dywizja Strzelców

Ten artykuł dotyczy 54 Dywizji Strzelców RFSRR. Zobacz też: 54 Dywizja Piechoty – inne dywizje piechoty z numerem 54.

54 Dywizja Strzelców

Historia
Państwo	Rosyjska FSRR
Sformowanie	1919
Działania zbrojne
wojna domowa w Rosji wojna polsko-bolszewicka bitwa pod Płońskiem (16–17 sierpnia 1920)
Organizacja
Rodzaj wojsk	Piechota
Skład	15 Armia (do 3 sierpnia 1920) 4 Armia

54 Dywizja Strzelców – związek taktyczny piechoty Armii Czerwonej okresu wojny domowej w Rosji i wojny polsko-bolszewickiej.

Sformowana latem 1919 walczyła nad północną Dźwiną, nad jeziorem Onega i w rejonie Archangielska. Od czerwca 1920 w składzie 15 Armii wzięła udział w drugiej ofensywie Tuchaczewskiego. Podczas bitwy nad Autą przerwała front polskiej VII Brygady Piechoty Rezerwowej, opanowała Głębokie i rozwinęła natarcie na północ od linii kolejowej Głębokie – Mołodeczno. W sierpniu w składzie 4 Armii walczyła nad Wkrą między innymi w rejonie Sochocina i pod Małużynem. 1 sierpnia 1920 dywizja liczyła w stanie bojowym piechoty 7242, a kawalerii 208 żołnierzy. Na uzbrojeniu posiadała 136 ciężkich karabinów maszynowych i 32 działa^[1].

17 sierpnia pod Sarbiewem została wymanewrowana przez 9 BJ i nie zdążyła na pole bitwy pod Płońskiem. Było to jedną z przyczyn klęski 18 Dywizji Strzelców. Podczas odwrotu Armii Czerwonej przekroczyła granicę Prus Wschodnich i została internowana. Resztki dywizji uszły za Niemen i zostały włączone do 18 Dywizji Strzeleckiej^[2].

• W.D. Cwietajew (XII 1919 – X 1920)

Skład w sierpniu 1920^[3]:

• 160 Brygada Strzelców
  • 478 pułk strzelców
  • 479 pułk strzelców
  • 480 pułk strzelców
• 161 Brygada Strzelców
  • 481 pułk strzelców
  • 482 pułk strzelców
  • 483 pułk strzelców
• 162 Brygada Strzelców
  • 484 pułk strzelców
  • 485 pułk strzelców
  • 486 pułk strzelców

• Grzegorz Łukomski, Bogusław Polak, Mieczysław Wrzosek: Wojna polsko-bolszewicka 1919-1920. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1990, seria: Monografie Instytutu Nauk Społecznych.
• Józef Moszczeński: Rosyjski plan bitwy nad Wisłą w 1920. W: Izabela Borańska-Chmielewska (projekt): Polskie zwycięstwo dla wolności Europy; księga pamiątkowa arma virumque cano; 100-lecie bitwy warszawskiej 1920. Warszawa: Wojskowy Instytut Wydawniczy; Centralna Biblioteka Wojskowa, 2020. ISBN 978-83-955800-5-5.
• Materiały do historii wojny 1918-1920 r. T. I/1 Bitwa Warszawska – Bitwa nad Bugiem 27 VII – 7 VIII 1920. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1935.
• Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko – rosyjskiej 1919 – 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.