F 13 (1917)
F 13 – włoski okręt podwodny z czasów I wojny światowej i okresu międzywojennego, jedna z 21 zbudowanych dla Regia Marina jednostek typu F. Okręt został zwodowany 20 maja 1917 roku w stoczni Orlando w Livorno, a w skład włoskiej marynarki wojennej został wcielony 5 sierpnia 1917 roku. Jednostka została wycofana ze służby 1 sierpnia 1935 roku. Projekt i budowaOkręty podwodne typu F zostały zaprojektowane przez inż. majora Cesarego Laurentiego jako ulepszenie poprzedniego projektu tego konstruktora – jednostek typu Medusa[1][2]. Przy zachowaniu wymiarów zewnętrznych i wyporności nowe okręty charakteryzowały się krótszym czasem zanurzania, większą manewrowością w położeniu nawodnym i podwodnym, powiększonym kioskiem, instalacją działa pokładowego, żyrokompasu, dwóch peryskopów i systemu łączności podwodnej Fessenden[1][3]. Okręty miały konstrukcję dwukadłubową, z kadłubem lekkim ukształtowanym na podobieństwo linii kadłuba torpedowców[4] . Przestrzeń między kadłubem sztywnym a lekkim można było uczynić wodoszczelną poprzez zamknięcie specjalnych odwietrzników: w ten sposób okręty zyskiwały dodatkową rezerwę pływalności, szczególnie przydatną podczas żeglugi po powierzchni w złych warunkach pogodowych[4] . F 13 zbudowany został w stoczni Orlando w Livorno[1][5]. Stępkę okrętu położono 30 września 1915 roku, a zwodowany został 20 maja 1917 roku[5][6]. Motto okrętu brzmiało „Gurgitibus bausta non labant corda” (pol. „Zahartowane w wirach serca nie drżą”)[7] . Dane taktyczno-techniczneF 13 był niewielkim, przybrzeżnym okrętem podwodnym[1][8] . Kadłub podzielony był grodziami wodoszczelnymi (wyposażonymi w podwójne drzwi wodoszczelne) na trzy przedziały: dziobowy (mieszczący kubryk marynarzy), przedział z głównym stanowiskiem dowodzenia i siłownią oraz przedział baterii akumulatorów[4] . Długość całkowita wynosiła 45,63 metra, szerokość 4,22 metra i zanurzenie 3,1 metra[9][10]. Wyporność normalna w położeniu nawodnym wynosiła 262 tony, a w zanurzeniu 319 ton[9][10][a]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa dwusuwowe silniki wysokoprężne FIAT 216 o łącznej mocy 670 KM[1][4][b]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne Savigliano o łącznej mocy 500 KM[9][10]. Dwa wały napędowe obracające dwiema śrubami umożliwiały osiągnięcie prędkości 12,5 węzła na powierzchni i 8 węzłów w zanurzeniu[10][11]. Zasięg wynosił 1300 Mm przy prędkości 9 węzłów w położeniu nawodnym oraz 120 Mm przy prędkości 2,5 węzła w zanurzeniu (lub 800 Mm przy prędkości 12 węzłów w położeniu nawodnym oraz 9 Mm przy prędkości 8 węzłów w zanurzeniu)[10]. Zapas paliwa wynosił 12 ton[1][12]. Energia elektryczna magazynowana była w jednej baterii akumulatorów składającej się z 232 ogniw[4] . Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 40 metrów[4][8][c]. Okręt wyposażony był w dwie stałe dziobowe wyrzutnie kalibru 450 mm, z łącznym zapasem czterech torped[1][10]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiła pojedyncza pokładowa armata przeciwlotnicza kalibru 76 mm Armstrong A1914 L/30 oraz karabin maszynowy Colt kalibru 6,5 mm[4][8] . Załoga okrętu składała się z 2 oficerów oraz 24 podoficerów i marynarzy[6][10]. SłużbaF 13 został wcielony do służby w Regia Marina 5 sierpnia 1917 roku[5][6]. Jego pierwszym dowódcą został kpt. mar. (wł. tenente di vascello) Manlio Tarantini[7] . Od września 1917 roku okręt trafił do Flotylli Okrętów Podwodnych w Ankonie, operując także z Wenecji i Porto Corsini pod Rawenną[3][7] . 16 listopada 1917 roku F 13 wraz z siostrzanym F 11 i dwoma kutrami torpedowymi przeprowadziły akcję przeciw zespołowi floty austro-węgierskiej pod Cortellazzo (tworzyły go m.in. pancerniki obrony wybrzeża SMS „Budapest” i SMS „Wien”), zapobiegając ostrzałowi włoskich baterii nadbrzeżnych przez wrogie okręty[7] . Za udział w tej akcji cała załoga okrętu otrzymała wyróżnienie[7] . 31 grudnia 1917 roku okręt wchodził w skład Flotylli Górnego Adriatyku w Wenecji i Porto Corsini (wraz z „Delfino”, X 1, „Atropo”, „Tricheco”, „Fisalia”, „Argonauta”, „Narvalo”, „Zoea”, „Otaria”, „Argo”, „Squalo”, F 2, F 3, F 4, F 5, F 12 i F 16)[13]. 1 listopada 1918 roku okręt należał do Flotylli Okrętów Podwodnych w Ankonie (razem z F 1, F 6, F 7, F 11, F 14, F 16 i F 18)[14]. Łącznie podczas działań wojennych załoga jednostki wzięła udział w 11 rejsach bojowych, operując na austro-węgierskich szlakach handlowych oraz pod portami w Trieście i Poli[7] . Po wojnie F 13 nadal służył na północnym Adriatyku, pełniąc funkcję jednostki szkolnej dla mechaników okrętowych w Wenecji i Poli[7] . W październiku 1923 roku okręt odbył rejs, zawijając do portów w Poli, Zarze, Lagoście i Brindisi[7] . W roku następnym jednostka uczestniczyła w ćwiczeniach oraz wielkich manewrach morskich floty przeprowadzonych w sierpniu[7] . W lutym 1926 roku okręt został przebazowany do Poli, a w sierpniu powrócił do Brindisi; w 1927 roku brał udział w rejsach szkoleniowych, w tym przeprowadzonych na Adriatyku manewrach floty[7] . 1 sierpnia 1935 roku jednostka została rozbrojona i skreślona z listy floty[5][7] . Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Information related to F 13 (1917) |