Z dniem 23 października 1921 roku, na terenie powiatu kępińskiego, od 14 batalionu celnego ochronę granicy państwowej przejęła Straż Celna[1]. Nowo powstały komisariat SC „Miechów” zorganizował placówki w miejscowościach: Słupia, Koza Wielka, Miechów, Domasłów, Tręczor, Zbyczyna, Drożki, Darnowiec. W listopadzie 1922 roku nastąpiła reorganizacja komisariatu SC „Miechów”. Placówki SC „Drożki” i „Darnowiec” odeszły do nowo utworzonego komisariatu SC „Rychtal”. Do komisariatu „Miechów” dołączono placówki „Pisarzowice” i „Bałdowice” z komisariatu SC „Niwki Ksiażęce”[1]. W 1925 roku z powodu redukcji personalnych zlikwidowano placówki w Zbyczynie, Bałdowicach i Domasłowie[1].
W drugiej połowie 1927 przystąpiono do gruntownej reorganizacji Straży Celnej[2]. W praktyce skutkowało to rozwiązaniem tej formacji granicznej.
Rozkazem organizacyjnym nr 2/28 z 7 lipca 1928 zlikwidowano komisariat SC „Rybin”, a jego placówki „Kąty Ślaskie” i „Rybin” przekazano do komisariatu SG „Bralin”, a w zasadzie do podkomisariatu „Kobylagóra”[3].
Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[4].
15 września 1928 dowódca Straży Granicznej rozkazem nr 7 w sprawie zmian dyslokacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego podpisanym w zastępstwie przez mjr. Wacława Szpilczyńskiego ustalił organizację komisariatu „Gola” z tymczasową siedzibą w Bralinie i zasięg placówek[5].
Rozkazem nr 11 z 9 stycznia 1930 roku w sprawie reorganizacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski ustalił numer, nową nazwę (Bralin[6]) i organizację komisariatu[7]. Usamodzielniony został podkomisariat „Kobylagóra”. Przy komisariacie „Bralin” pozostały placówki: „Słupia”, „Miechów”, „Trebaczów” i placówka II linii „Bralin”[8].
Służba graniczna
Charakterystyka komisariatu
Długość linii granicznej komisariatu wynosiła 22 kilometry i 800 metrów. Rozpoczynała się od kamienia granicznego nr 257, a kończyła na kamieniu granicznym nr 336[9].
Oficerowie komisariatu uzbrojeni byli w pistolety i szable, szeregowi w kbk Mosin wz. 91/98. Kierownicy placówek, przewodnik psa i wywiadowcy posiadali dodatkowo pistolety czeskie kal.9 mm. Kierownik komisariatu i zastępca posiadali konie do swojej dyspozycji. Na stanie komisariatu znajdował się jeden rower. Szeregowi do służby używali rowerów prywatnych[10].
Na terenie komisariatu znajdowały się dwa przejścia gospodarcze - jedno w Kozie Wielkiej obok kamienia granicznego 270 z którego to korzysta trzech gospodarzy i drugie na terenie gromady Trębaczów przy kamieniu granicznym nr 321 wykorzystywane przez ośmiu gospodarzy[9]. Ponadto w Słupi znajdowało się jedno przejście graniczne II klasy umieszczone na szosie Słupia–Gross Wartenberg. Kontrolę paszportową na przejściu granicznym prowadził posterunek Policji Państwowej[11].
W 1933 roku oceniano, ze przemytnicy zamieszkiwali w m. Koza Wielka i Trębaczów[12].
Wydarzenia
24 maja 1830 roku strażnik Piotr Nowacki zabił nielegalnie przekraczającego granicę przemytnika[8].
W czerwcu 1932 zlikwidowano dwie szajki przemytnicze. Skonfiskowano między innymi około 15 kg sacharyny. Zatrzymany przemyt oceniono na sumę 4099,30 zł. Z chwilą dojścia Hitlera do władzy zaobserwowano po stronie niemieckiej prowokacyjne pochody bojówek połączone ze śpiewem i muzyka[12].
↑Bronisław Benit – od 1 grudnia 1915 w armii carskiej. 13 lipca 1920 zmobilizowany do 4 szwadronu zapasowego taborów w Łodzi. Od 10 sierpnia 1920 służył na stanowisku dowódcy 2 kompanii 3 pspodh. Walczył na Ukrainie, Polesiu i w obronie Grodna. Po zakończeniu działań wojennych pełnił służbę graniczną na Górnym Śląsku. 11 marca 1921 zdemobilizowany. 1 września 1921 został przyjęty do Straży Celnej. Pełnił funkcję pomocnika kierownika komisariatu, a od 21 kwietnia 1923 został wyznaczony na stanowisko kierownika komisariatu SC „Chorzele”. Od 1926 mianowany kierownikiem komisariatu SC „Dąbrowy”. Po pomyślnej weryfikacji został przyjęty do Straży Granicznej. W listopadzie 1928 wyznaczony na stanowisko kierownika komisariatu SG „Myszyniec”. W 1929 był adiutantem kierownika IG „Ostrów”, a w latach 1929-1934 kierownikiem komisariatu SG „Bralin”. W latach 1934 – 1936 był adiutantem kierownika Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego, a od marca 1936 pełnił funkcję adiutanta kierownika Okręgu we Lwowie. We wrześniu 1939 przekroczył granicę polsko-rumuńską. Poprzez Rumunię przedostał się do Francji, a po jej kapitulacji do Wielkiej Brytanii. Po zakończeniu wojny pozostał na emigracji w Anglii[18].
Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
Piotr Kozłowski: Zapomniani obrońcy granic południowo-wschodnich II Rzeczypospolitej 1922-1939: słownik biograficzny oficerów, strażaków oraz pracowników kontraktowych straży celnej i straży granicznej. Przemyśl: Wydawnictwo Towarzystwa Przyjaciół Nauk, 2015. ISBN 978-83-61329-14-5.
Kronika Inspektoratu Granicznego „Ostrów” w latach 1932–1933 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.190/411.)
IwonaI.KozickaIwonaI., Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Wielkopolski Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej”, Szczecin: Archiwum Straży Granicznej, 2011.
Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.
Wykaz imienny oficerów i szeregowych Straży Granicznej Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego pracujących w Przysposobieniu Wojskowym → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
Kronika komisariatu Straży Granicznej „Bralin” z lat 1931–1934 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin (sygn.190/561 i 190/562).
